4 مهر
اعتراض مردم تهران به قحطی(1304 ش)
یکی از توطئههای استعمار انگلیس علیه ایران، ایجاد قحطی مصنوعی و نسلکشی خاموش در ایران بود.
تحقیقات سالهای اخیر بر روی اسناد و مدارک متعدد تاریخی، نقش استعمارگران در این توطئه را آشکار ساخته است.
با وجود آنکه گزارشهای تاریخی از کاهش نزولات آسمانی و یا وقوع رخدادهائی که به طور وسیع کشت غلات در ایران را نشان میداد، خروج گسترده غلات ایران، و غفلت دولت ضعیف آن زمان از اقصینقاط ایران، موجب گردید طی سالهای پایانی دولت قاجار و در آستانه تاسیس سلطنت پهلوی، قحطی مصنوعی در کشور حاکم شود و موجبات مرگ گسترده هموطنانمان را فراهم کند.
دکتر قلی مجد، ایرانی مقیم آمریکا که بر اساس اسناد موجود در این کشور، توانسته است نقش انگلیس را در اعمال این قحطی مصنوعی شناسائی و در قالب کتابی با عنوان «قحطی بزرگ» منتشر کند، با تکیه بر گزارشهای آماری از جمعیت ایران در قبل و بعد از این قحطی، مرگ گسترده ایرانیان بر اثر گرسنگی را یک نسلکشی و تا چند میلیون نفر تخمین میزند.
موج این قحطی و نسلکشی خاموش در سال 1304ش به تهران نیز رسید.
در اواخر تابستان این سال کمبود گندم و آرد مردم پایتخت را نیز با سختی روبرو کرد و ادامه این مشکل، موجب نارضایتی مردم از دولت شد.
همزمان با گسترش نارضایتی مردم، مأموران نظمیه نیز با تحریک احساسات مردم و ایجاد ناامنی، میکوشیدند احمدشاه را عامل این نابسامانیها معرفی کنند و زمینه را برای استقرار سلطنت رضاخان فراهم سازند.
در روزهای آغازین مهرماه، جمعیت زیادی از زنان و مردان معترض به منازل علما رفتند و در روز چهارم مهر جمعیتی در حدود 20 هزار نفر به سمت مجلس رفتند و به نمایندگان اهانت نمودند.
رضاخان، دستور تیراندازی داد و تعدادی کشته و مجروح شدند.
سپس حکومت نظامی اعلام شد و رضاخان مخالفان خود را به بهانه بازداشت عاملان بلوای نان دستگیر نمود.
در پی این تحرکات مجلس یک ماه بعد یعنی در نهم آبان 1309 به انقراض سلطنت قاجار و ایجاد سلسله پهلوی رای داد.