عنوان : نصيحت به مسئولان و رئيس جمهور و تبيين رسالت خطير رئيس جمهور در قبال آراي ملت
نوع : سخنراني
تاریخ شمسی : قبل از ظهر 11 مرداد 1360
تاریخ قمری : 1 شوال 1401
مناسبت : عيد سعيد فطر، مراسم تنفيذ حكم رياست جمهوري آقاي رجايي
جلد : 15
متن :
بسم الله الرحمن الرحيم
نصيحت به رئيس جمهور و مسئولان
اين روز مبارك عيد سعيد فطر را بر همه ملت ايران و همه مستضعفان جهان و مسلمين كشورهاي اسلامي و خصوص حضار اين مجلس تبريك عرض مي كنم .
من آنچه كه لازم است به طور نصيحت به آقاي رئيس جمهور و به همه دست اندركاران جمهوري اسلامي از لشكري و كشوري عرض كنم اين است كه آنچه كه به سر انسان مي آيد از خير و شر، از خود آدم است . آنچه كه انسان را به مراتب عالي انسانيت مي رساند، كوشش خود انسان است و آنچه كه انسان را به تباهي در دنيا و آخرت مي كشد، خود انسان و اعمال خود انسان است .
اين انسان است كه خداي تبارك و تعالي به طوري خلق فرموده است كه راه راست وكج را مي تواند انتخاب كند. و تمام انبيا از صدر عالم تا آخر براي اين آمده اند كه اين آدم را از آن راه كج و راههاي باطل هدايت كنند به صراط مستقيم انسانيت ؛ يك سرش اينجاست و سر ديگرش عندالله است . ما خودمان را اگر توانستيم اصلاح كنيم ، كنترل كنيمو تربيت كنيم خودمان را، مراقبت كنيم از خودمان ، در همه امور موفق خواهيم شد. وچنانچه - خداي نخواسته - در آن مقاصد اسلامي يا انساني كه داريم ، موفق نشويم ، مع ذلك ، آن توفيق الهي كه براي اشخاص صحيح و متعهد هست ، براي ما هم هست . مانبايد نگران اين باشيم كه آيا در كارهايي كه انجام مي دهيم ، چه كارهاي شخصي و در بين خودمان و خداي خودمان و چه در كارهاي اجتماعي كه به عهده كساني هست ، نبايدنگران باشيم كه مبادا شكست بخوريم ، بايد نگران باشيم كه مبادا به تكليف عمل نكنيم ؛نگراني از خود ماست .
اگر ما به تكاليفي كه خداي تبارك و تعالي براي ما تعيين فرموده است عمل بكنيم ،باكي از اين نداريم كه شكست بخوريم ، چه از شرق و چه از غرب و چه از داخل چه ازخارج و اگر به تكاليف خودمان عمل نكنيم ، شكست خورده هستيم ؛ خودمان ، خودمان را شكست داديم .
تاثير ناپذيري از مقام و رياستها
امروز بايد همان طوري كه در سابق به رئيس جمهور سابق (1) بعضي مطالب راتذكر دادم ، به آقاي رجائي هم تذكراتي بدهم كه قضيه مقام و رياست هرچه باشد،اين وقتي كه نظر انسان يك نظر محدود دنيايي باشد، اين مقامات ، انسان را ازخودش بيخود مي كند، اينها را مقام مي داند.
شما حساب كنيد كه اين سياره اي كه ما در آن زندگي مي كنيم به اسم زمين ، در مقابل منظومه شمسي چه قدر است و اين منظومه شمسي كه ما يكي از سيارات كوچكش را درآن زندگي مي كنيم ، در مقابل كهكشان چه قدر است و اين كهكشانهايي كه تا كنون كشف شده است كه گفته مي شود كه تا آن قدري كه از ستاره هاي نوراني كشف شده است به مقدار شش ميليارد سال نوري است ؛ يعني ، اگر نور آن ستاره اي كه در آخر است بخواهد بيايد به پيش ما، شش ميليارد سال نوري طول مي كشد و آن چيزي كه ماوراياينهاست و باز كشف نشده است ، حتما بدانيد كه بيش از اين معاني است ، اينها هم درمقابل عظمت خالق ناچيزند، ما بايد چقدر ضعيف باشيم كه در اين ذره اي كه خودش وآن منظومه اي كه اين يكي از ستاره هاي كوچكش است ، اصلا به حساب نمي آيد و اگرگم بشود نمي تواند پيدايش بكنند در اين غائله بزرگ عالم . ما چه قدر از اين سياره دراختيارمان هست ؟ يك ايران ، ايران يك قطعه كوچكي است در مقابل اين سياره ، وحكومت ايران هم يك حكومت ناچيز كوچكي است در اين سياره و سياره ما هم يك چيز كوچكي است در مقابل منظومه شمسي و منظومه شمسي ما هم يك چيز بسياركوچكي است در مقابل منظومه هاي ديگر و همه آنها از خداست و خالق او خداست . مااگر بندگي خدا را بپذيريم و قلب ما منور بشود به نور بندگي خدا و عبوديت ، اين امرناچيزي كه به حساب در عالم نمي آيد، در ما تاثير نبايد بكند. شما(2) ديروز نخست وزيربوديد و پريروز وزير بوديد و قبل از او معلم بوديد و قبل از او هم يك شاگردي بوديد وبعد از اين هم معلوم نيست كي از اينجا برويد. ممكن است - خداي نخواسته - همين حالاكه بيرون رفتيد و يا همين حالا يك بمبي اينجا باز منفجر بشود و فاتحه همه را بخواندوقتي مطلب اين است كه چرا بايد انسان قبل از رياست جمهور و بعدش فرق بكند؟ مگررياست جمهور چه هست ؟ كسي كه دلش به نور توحيد روشن است مگر عالم چه هست ؟ همه عالم چه هست ؟ همه عالم در مقابل عظمت خداي تبارك و تعالي چيزي نيست . تمام اين عالم مادي در مقابل عالمهاي معنوي كه هست قدر محسوسي ندارد. آن وقت ما براي يك كدخداي ده يا يك كدخداي شهر، يا كدخداي يك كشور خيال بكنيم كه خير، ما الان يك چيزي هستيم و ديگران به نظرمان كوچك بيايند و خودمان رابزرگ . اگر شما ملاحظه كرديد در نفس خودتان كه غير از خدا از او كسي اطلاع ندارد وخودتان هم تا يك حدودي اطلاع داريد، اگر ديديد كه اين مقامي كه خداي تبارك وتعالي ، مردم را دلشان را متوجه كرده است به شما و به شما راي داده اند، اين مقام شما رامحكوم خودش مي كند و شما مركوب او و او راكب شما هست ، برويد خودتان را تصفيه كنيد و بدانيد اين را كه با دست خودتان - خداي نخواسته - خودتان را در دنيا و آخرت تباه نكنيد.
مسئوليت رئيس جمهور در مقابل آراي ملت
خداي تبارك و تعالي حاضر است ، همه اين عالم در محضر حق تعالي است و تمام خطرات قلبي ما و تمام لحظات عمر ما و تمام آنچه كه در باطن ما مي گذرد در مغز مامي گذرد در محضر حق تعالي است و ما بايد برگرديم به محضر حق تعالي و آنجا در آن محضر ديگر حساب پس بدهيم . هر چه آرا زيادتر باشد مسئوليت زيادتر است . اگر آراي شما پنج ميليون بود مسئوليتتان كمتر بود. حالا كه سيزده ميليون بيشتر است ، مسئوليت شماحجمش زيادتر است ؛ براي اينكه شما جواب يكي يكي از اين افرادي كه به شما راي دادند و شما را به عنوان رئيس جمهور اسلام ، رئيس جمهوري كشور اسلامي تعيين كردند هر يك از اينها فردا مي آيند شما را مي گيرند، جواب از شما مي خواهند. من شمارا تعيين كردم رئيس جمهوري اسلامي باشيد و اسلام را در اين كشور تاييد كنيد و پياده كنيد و - خداي نخواسته - شما نكرديد، اقلا سيزده ميليون و هزار و چند صد نفر مي آيندسراغ شما، ببينيد كه مي توانيد جواب اين را پيش خدا بدهيد؟ اين جمعيتي كه آنجا درحساب جمع شدند و از شما بازخواست مي كنند، اگر مي توانيد، جواب بدهيد ونمي توانيد و ما هيچ نمي توانيم . بايد بنابراين بگذاريد كه ديروز شما و امروزتان با هم فرقي نداشته باشد، هر دو براي خدمت به اين مردم ، اينهايي كه زحمت كشيدند و جان دادند، مال دادند، رنج كشيدند و شما آقايان را به اين مقام رساندند. يك وقت نخست وزير بوديد حالا هم رئيس جمهوريد، جواب مي خواهند اينها.
اگر شما پايتان را كج بگذاريد، همين سيزده ميليوني كه به شما امروز راي دادند فردا"مرده باد" مي گويند. انقلاب اين طور است ، وضع انقلاب اين طور است ؛ طوري است كه مردم ديگر سربسته و در بسته تسليم كسي نمي شوند، مردم هر يكيشان نظر دارند. شمامي بينيد كه وقتي كه در تلويزيون نظرخواهي مي كنند از افراد، از زن ، از مرد، از جوان ، ازپير، همه نظر مي دهند، اين طور نيست كه بي تفاوت باشند. اگر هر يك ما تخطي كنيم ازآن خواستي كه ملت دارد و آن خواستش اسلام است و احكام اسلام ، اگر هر يك از ماتخطي كنيم علاوه بر آنكه در محضر خداي تبارك و تعالي در آن روزي كه همه واردمي شوند و حساب است در كار، جوابي نداريم ، همين مردم هم در همين جا به حساب مي رسند. اينها نمي گذارند كه - آنجا حسابش علي حده [است ] - همين مردم در همين جا، شمايي كه الان به مقام رياست جمهور رسيديد اگر فردا - خداي نخواسته - تخطي كنيد از آن راهي كه راه ملت است و راهي كه اسلام پيش پاي همه ما گذاشته است ، همين سيزده ميليون و زيادتر كه به شما راي دادند و اعتماد به شما كردند بر مي گردند. آنجا هم حسابش ، بدتر است . اينجا وقتي برمي گشتند خوب ، شما مي رويد منزلتان مي نشينيد، اماآنجا كار مشكل است ، بايد شما حساب آنجا را بكنيد. چنانچه ما نفوسمان اين قدر به دنيامتوجه است و منكوس هستيم و استقامت نداريم ، اگر ما اين طور باشيم و خودمان رادنبال اصلاحش نباشيم ، اين اخلاد الي الارض و توجه به ارض و رو كردن به مرتبه پايين و پشت كردن به معاني و معنويات اثرش اين است كه انسان در آن عالم ، يك حيوان اين طور منكوس . همان طوري كه اينجا كرده است نقشه اش آنجاست ، تمام چيزهايي كه در اينجا واقع مي شود يك صورتي در آنجا دارد. انسان مستقيم القامه اگر تمام يك توجهش به طبيعت شد، اين استقامت قامتش را در آن طرف از دست مي دهد، مثل يك حيواناتي كه سرشان رو به زمين است و تمام عذابهايي كه در آن عالم است از خودماست .
خداوند تبارك و تعالي مهيا نكرده يك چيزي را كه ماوراي خود ما به ما بدهند، همه اينها آني است كه ما خودمان به دست خودمان تهيه مي كنيم و به آن مي رسيم ، اعمال ماست رد به ما مي شود. شايد چندين آيه در قرآن كريم به اين معنا اشاره بفرمايد كه اينهااعمال خودتان است ، از خارج به شما هيچ چي نرسيده است .
در روايات معراج هم هست كه پيغمبر اكرم ديدند بعضي از ملائكه اي كه در آنجاهستند دارند يك كارهايي را انجام مي دهند. درختهايي را مي كارند، چه مي كنند، گاهيهم مي ايستند. اين را پرسيدند، جبرئيل عرض كرد - به حسب آن طور كه نقل شده است -كه اينها اعمالي است كه مصالحش را خودشان دارند مي فرستند، اينها اينجا درست مي كنند، وقتي آنها مشغول كار خير هستند اينها هم مشغول هستند، مصالح مي رسد. (3)وقتي آنها نه ، در جهنم هم همين است و اگر جهنم و بهشت را هم - خداي نخواسته - ماقائل نباشيم ، اين دنيا مجازات ما را مي دهد، همين جا.
معذور نبودن مسئولان در خدمت به مردم
بايد شما توجه كنيد كه مسئوليت شما از باب اينكه آرائتان خيلي زياد است ،مسئوليتتان خيلي زياد است . همچو نيست كه آن آقايان ديگر نداشته باشند، آنها هم مسئوليت دارند، همه ما در مقابل اسلام مسئوليم . اين اسلامي كه با خون اوليا و بزرگان به دست ما سپرده شده است و الان ما مسئول او هستيم ، اين اسلام را ما بايد به نسل آتيه برسانيم . يك روزي بود كه ما بعضيمان عذر داشتيم يا همه مان كه نمي گذارند كه ما عمل كنيم به اسلام ، در رژيم سابق ، خوب ، خيليها مي گفتند كه از ما نمي آيد، اگر مي آمد،مي كرديم . امروز اين طور نيست ، امروز دست همه باز است ، مجلس دستش باز است وهيچ كس آقا بالا سر او نيست . دولت هم دستش باز است و مجلس هم تاييدش مي كند.رئيس جمهور هم دستش باز است و ملت تاييدش كرده اند. هيچ عذري براي ما نيست امروز. چنانچه يك خرابي در مملكت واقع بشود و دنبال اصلاحش نرويم ، عذري نداريم . همه ما، چه آنهايي كه لشكري هستند و اينجا هستند و نيستند و چه آنهايي كه دركشور خدمت مي كنند و چه مردم ديگر، همه ما مسئول هستيم ؛ كلكم راع و كلكم مسئول . وقتي همه ما مسئول هستيم و همه ما در مقابل خدا جواب بايد بدهيم ، بايد فكر اين كشورباشيم ، فكر اين اسلام كه در كشور ما تشريف آورده اند و قدمشان روي چشم ، باشيم ،نرويم سراغ اينكه حالا كه من شدم رئيس جمهور بايد چه بشود و چه بشود و من هم بايدمقامم چه باشد، خير، اين از ضعف نفس انسان است ، از تنگي چشم و قلب انسان است كهخيال مي كند اين يك چيزي است . اين يك چيز اعتباري است كه امروز دادند فردا هم تمام است ، مي گيرندش مي رود سراغ كارش . شما براي اين ملتي كه در اين چند سال آن قدر در طول تاريخ زحمت ديده ، در مرئي و منظر ما اين همه جديت كرده و جوان داده و مال داده و جان داده است تا اينكه آن رژيم را كنار گذاشته است و شما را روي كارآورده است ، شما براي اين ملت بايد كار بكنيد. اين مملكتي كه به دست شما افتاده است ،بايد ارتش براي اين كشور كار بكند، سپاه پاسداران ، ژاندارمري ، همه قواي مسلح بايدبراي اين مملكت خدمت بكنند، اين امانتي است دست شما. مسئله ، مسئله اينجا نيست تنها، اينجا هم اگر - خداي نخواسته - ارتش يك سستي بكند و - خداي نخواسته - يك غلبه اي واقع بشود از غير - كه نخواهد شد - آن هم در همين دنيا ننگش بر پيشاني همه است . و مسئله ، مسئله اينجا نيست . مسئله جاي ديگري است كه ما از آن غافل هستيم . تمام اعمال شما، تمام جديتهاي شما ثبت است و همه عالم اين چيزها را ثبت مي كند درخودش و ما بايد جواب بدهيم ؛ ارتشي بايد جواب بدهد - اگر خداي نخواسته - كوتاهي بكند، و آنهايي هم كه متكفل امور كشور هستند، آنها هم بايد جواب بدهند. شما بايدبراي اين پا برهنه ها و مستضعفين كه در طول تاريخ به استضعاف كشيده شده بودند و اينهارا حساب نمي آوردند و فقط آن طبقه بالا را راضي نگاه داشتند و به اصطلاح كدخدا رامي ديدند و ده را مي چاپيدند، شما بايد توجهتان به اين توده هاي مستضعفي كه با زحمت خودشان و رنج خودشان الان در جبهه ها مشغول فداكاري هستند كه خداوند تاييدشان كند و در پشت جبهه هم مشغول فداكاري هستند و مستضعف اند، آن بالاها اينها راضعيف مي شمارند و مي شمردند و اينها به حساب نمي آمدند و در رژيم سابق براي اينهاكاري نشده بود، براي اينها كار كنيد.
قانع نشويد به اينكه بعضي جاها كار شده است ، مي دانم شده است ، خيلي هم شده است ، اما نبايد قانع شد، بايد همه دست به دست هم بدهيد كه ان شاءالله ، براي اينها يك زندگي مرفهي ، يك وضع صحيحي پيش بيايد، درست بشود. اينها حق دارند به ما و به شما، خيلي حق دارند. سيزده ميليون راي به شما داده اند، اينها حق دارند به شما، باقي همحق دارند به شما و همين طور وقتي دولتي پيش مي آيد، آن هم دولتي است كه مردم به آن حق دارند. اگر نبودند اين مردم ، شما هم شايد حالا در حبس بوديد و آن زجرها رامي كشيديد و ديگران هم كه متعهد بودند، آنها هم در حبس بودند يا در جاهاي ديگر.اين ملت حق دارد، دست شما را گرفته آورده اين بالا نشانده ، شما بايد خدمت كنيد به اين مردم ؛ شما، ما، همه بايد خدمتگزار اينها باشيم . و شرافت همه ما به اين است كه خدمت به خلق خدا بكنيم . اينها بندگان خدا هستند، خداي تبارك و تعالي ، علاقه دارد به اين بندگان و ما مسئوليم ، بايد خدمت بكنيم و من اميدوارم كه شما به حسب آن روحيه اي كه داريد، آقاي رجايي به حسب آن روحيه اي كه دارند، اين مقام ايشان را بازي ندهدشما سوار مقام بشو، مقام سوار شما نشود، اين دو تا مثل راكب و مركوبند.
اگر انسان روحيه اش طوري باشد كه سوار بشود بر هر مقامي كه براي او پيش مي آيد ومهار كند او را، اين به سعادت نزديك مي شود و اگر روحيه ضعيف باشد و وقتي كه به يك مقامي رسيد او سوار آدم بشود، او هر جا دلش بخواهد انسان را مي برد تا به هلاكت مي رساند. من از خداي تبارك و تعالي استدعا مي كنم كه شما را موفق كند به اينكه خدمت بكنيد به اين خلق و همه كساني كه دست اندركار هستند، در هر جا، در مجلس هستند، در قوه قضائيه هستند، دولت هست ، هر كس هست و همين طور قواي مسلح ،اينها همه ان شاءالله ، موفق بشوند. و مايي كه امروز در هجوم همه جانبه داخل و خارج هستيم و بحمدالله داخلش ديگر داخل آدم نيست ، بله ما بايد دست به هم بدهيم و اين مملكت را نجات بدهيم . و اين اشخاصي كه حالا هم باز يك فسادهاي دزدكي مي كنند،مثل دزدها كه مي روند و يك چيزي برمي دارند و فرار مي كنند، اين جوري نباشد.
ان شاءالله ، اميدوارم موفق بشويد خدمت بكنيم به اين جامعه . و من واقعا متاسفم ازاينكه اين مسائل پيش آمد و من در مدتهاي طولاني زحمت كشيدم كه اين كارها پيش نيايد و نشود اين طور، لكن شد و "الخير في ما وقع "(4). خداوند ان شاءالله ، همه شما راحفظ كند، مويد كند، موفق باشيد همه .
نصيحت به كارشكنان و خلافكاران
و من سفارش مي كنم به همه اشخاصي كه در كنار رفتند و دارند كارهاي خلاف مي كنند، ما علاقه داريم كه شما بياييد خدمت كنيد به مملكت خودتان . ما ميل داريم كه همه خدمتگزار به اين كشور باشند، كشوري كه از اطراف به آن هجوم آورده اند ودهانهاي ابرقدرتها باز است براي بلعيدن او. شمايي كه مي گوييد ما علاقه داريم به اين مملكت و علاقه داريم به اين كشور، خوب دست به دست هم بدهيد، با هم بسازيد اين كشور را. چرا با هم جنگ و دعوا مي كنيد؟ خوب ، كشتن يك دسته مردمي كه دارندخدمت مي كنند به اين مملكت ، خدمت مي كنند به اين كشور، اين طريقي است كه خدمت به خلق است ؟ اين آقاي محترم كه حالا با زحمت تشريف آوردند و من خيلي خوشحال شدم از اينكه آقاي خامنه اي - سلمه الله - آمدند و حاضرند، ايشان آخر چه كرده بود؟ خوب بگوييد آخر، يك كاري ، يك كار خلافي ، چه كرده بود ايشان كه مي خواستيد ايشان را بكشيد و موفق نشديد بحمدالله . ديگراني كه شما كشتيد و از بين برديد، اينها چه كرده بودند، جز يك هو و جنجالي شما مي كرديد كه چه و چه و چه ،انحصار طلب ، و انحصار طلب . و مسئله اين طورها نبوده ، ما هم ريشه هايش را مي دانيم ،لكن از خداي تبارك و تعالي مي خواهيم كه همه را خدا هدايت كند و همه برگردند به دامن اسلام و همه خدمتگزار باشند. و من ميل ندارم اينهايي كه از ايران رفتند، بيشتر ازاين خودشان را مفتضح كنند. آنها هم نروند با آن انگلهايي كه رفتند و فرار كردند بروند باهم بنشينند و صحبت كنند، آنها هم بفهمند كه وظيفه اين است كه به اين كشور خدمت بكنند، وظيفه اين است كه اين مملكت را حفظ بكنند.
شايد بعد از ده - بيست سال ديگر شما برگشتيد به ايران ، يك راهي داشته باشيد،همچو جدا نشويد از ملت و برويد سراغ كارتان ، حالا برويد با بختيار و نمي دانم چه .گرچه بختيار گفته من نمي پذيرم ، اما لازم نيست شما برويد.
شما همه تان خدمتگزار باشيد و برگرديد به اين مملكت ، مملكت شما را قبول مي كند. من از خداي تبارك و تعالي خواهانم كه همه ما را به راه راست و به صراط مستقيم هدايت بفرمايد، و اين جمهوري اسلامي را به ثمر برساند و ما را خدمتگزار اين كشورقرار بدهد.
و همه مان نسبت به هم محبت داشته باشيم و در محيط دوستي ، خدمت به اين مملكت بكنيم . دشمني براي چه ؟ چرا دشمن باشيم با هم ؟ با هم دوست باشيم در ساختن كشور.
والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته
پانویس :
1- آقاي ابوالحسن بني صدر. 2- شهيد محمد علي رجايي . 3- بحارالانوار، ج 8، ص 123، ح 19. 4- خير و نيكي در آن چيزي است كه پيش مي آيد.
کوچکتر