دوران امامت امام حسن عسکری(ع) دورانی حساس و متفاوت بود.
امام از جوانی تحت نظر خلفای جورِ عباسی قرار داشتند تا جایی که از 15 سالگی و در زمان حیات پدر بزرگوار خویش نیز به زندان برده شدند.
آن امام همام، به مقتضای زمان، رسالت خویش را به انجام رسانده و کار امامت را به پیش می‌بردند.
همچنین وظیفه سنگینِ آماده ساختن شیعیان برای امامت و غیبَت امام زمان، نیز بر عهده آن حضرت بود.
یکی از مهم‌ترین کارهای امام عسکری، همانند پدر و اجداد طاهرینَشان، تربیت شاگرد و حفظ فقه تشیُّع و اندیشه ناب اسلام در برابر دشمنان و مخالفان بود تا آن جا که بیش از 260 نفر را از شاگردان آن امام نام برده‌اند.
امام حسن عسکری(ع) در کنار کارهای علمی، مجموعه‌ای از تفسیر، روایات، معارف اسلامی و عقاید را نیز تألیف نمودند که تفسیر منسوب به ایشان و مواعظِ قصار از آن جمله‌اند.
در ادامه به احادیثی از آن حضرت اشاره می‌شود:
قال العسکری(ع): ما أقبَحَ بِالمُؤمِنِ أن تَکونَ لَهُ رَغبَةٌ تُذِلُّهُ (تحف العقول، ص 489)
چه زشت است برای مؤمن که خواسته‌ای داشته باشد که او را به خواری کشاند.
قال العسکری(ع): مَن لَم یَتَّقِ وُجُوهَ النّاسِ لَم یَتَّقِ اللَّهَ (بحار الأنوار ، ج 71 ، ص 336)
آن که از مردم پروا نکند ، از خدا نیز پروا نمی‌کند.
قال العسکری(ع): إیّاکَ و الإذاعَةَ و طَلَبَ الرِّئاسَةِ ، فَإنَّهُما یَدعُوانِ إلَی الهَلَکَةِ (تحف العقول ، ص 487)
از افشای اسرار و ریاست‌طلبی بپرهیز که این دو [آدمی را] به هلاکت می‌کشانند.
قال العسکری(ع): إنَّ الوصولَ إلَی اللَّهِ سَفَرٌ لایُدرَکُ إلاّ بِامتِطاءِ اللَّیلِ(بحار الأنوار ، ج 78 ، ص 379)
وصال خداوند سفری است که جز با مرکب شب زنده‌داری به دست نمی‌آید.
قال العسکری(ع): التَّواضُعُ نِعمَةٌ لایُحسَدُ عَلَیها(تحف العقول ، ص 489)
فروتنی نعمتی است که بر آن حسد نبرند.
قال العسکری(ع): مَن تعدّی فی طَهورِهِ کانَ کَناقِضِهِ (تحف العقول، ص 363)
هر که در مصرف آب (وضو و غسل) زیاده‌روی کند، مانند کسی است که وضو و غسل خود را باطل کند.