6 ذی الحجه
مرگ منصور دوانقی ( 158 ق)
ابو جعفر، منصور بن محمد بن علی بن عبدالله بن عباس ، پس از مرگ برادرش ابوالعباس سفّاح در ذی حجه سال 136 قمری، به خلا فت رسید.
وی، دوّمین نفری است که از طائفه بنی عباس، به این مقام رسیده بود.
در سال های خلافت منصور رویدادهای مهمی در عالم اسلام به وقوع پیوست و این خلیفه خشن و سخت گیر، بسیاری از معاریف و صاحب نفوذان را با بهانه های واهی کشت و بر محرومان و مستضعفان ترحمی نشان نداد و با همه مردم با سنگ دلی و سختگیری بر خورد می کرد.
در آغاز خلافت وی، عمویش عبدالله بن علی،خلافتش را نپذیرفت و خود را شایسته این مقام می دانست و اقدام به شورش بزرگ کرد و بسیاری از شهرها را به تصرف خویش در آورد.
منصور، ابومسلم خراسانی را با سپاهی سنگین به جنگ او فرستاد و در نبرد با او، سپا هیانش را با شکستی سخت و سنگین مواجه ساخت و آنان را به شدت سرکوب کرد.
ولی عبدالله بن علی ، از منصور امان خواست ومنصور نیز وی را امان داد و او مدتی در بصره بماند و سپس به دارالخلافه رفت و در آن جا ، دستگیر و زندانی گردید و پس از مدتی به دستور منصور به طرز تأسف باری، کشته شد.
هم چنین ابو مسلم خراسانی با تمام خدمات و تلا ش های بی دریغی که برای بر پایی خلافت عباسیان کرده بود، نا جوانمردانه به دستور منصور کشته شد.
شورش راوندیان و سر پیچی عامل خراسان، به شدّت سرکوب شد.
قیام های محمد بن عبدالله بن حسن مثنی و برادرش ابراهیم بن عبدالله با شکست مواجه شد و آن دو، یکی در مدینه و دیگری در بصره به شهادت رسیدند.
هم چنین بسیاری از علویان، به ویژه اولاد و احفاد امام حسن مجتبی(ع)، معروف به بنی الحسن، در سیاه چال های منصور زندانی و به طرز فجیعی کشته شدند.
منصور به خاطر سکونت راوندیه[هواداران ابومسلم خراسانی]در هاشمیه، اقامت در این شهر را به مصلحت خویش نمیدیدو همچنین به خاطر شیعیان و محبان اهل بیت(ع) در کوفه، انتقال خلافت به این شهر بزرگ اسلامی را ناخوش می دانست و بدین جهت، در صدد ساختن شهری جدید برآمد .
وی در سال 145 قمری، ساختن شهر بغداد را آغاز کرد و پس از آمادگی نسبی آن ، خلافتش را بدان مکان، منتقل
نمود و از آن پس ، بغداد دارالخلافه عباسیان گردید.
(1)
شایان ذکر است که امام ششم شیعیان، حضرت جعفربن محمد، معروف به"امام جعفرصادق(ع)"در عصر سفّاح ومنصور می زیست و از منصور ، سختی های زیادی متحمل وگردید و سر انجام به دستور وی مسموم شد و در مدینه منوره به شهادت رسید .
سر انجام منصور دوانقی، پس از بیست و دو سال خلافت، در ششم ذی حجّه سال 158قمری، در بازگشت از مراسم حج، در مکانی به نام "بئر میمون "به هلاکت رسید و جنازه اش را به مکّه معظمه حمل کرده و در آنجا به خاک سپردند.
پس از آن، بنا به وصیت و سفارش منصور، پسرش مهدی عباسی به خلافت رسید.
(3)
1- تاریخ ابن خلدون، ج2، ص283
2- الارشاد [ شیخ مفید] ، ص528؛کشف الغمة[علی بن عیسی اربلی]، ج2،ص374؛منتهی الآمال [ شیخ عباس قمی]، ج2 ص 149 و ص155
3-تاریخ ابن خلدون ، ج2، ص319