7 رمضان المبارک
تحمیل ولایتعهدی مأمون به امام رضا(ع)(201 ق)
دشمنی خاندان اُمَوی و عباسی با اهل‌بیت از دیرباز وجود داشت.
هر کدام از این خاندان جور به نوبه خود آزار و اذیت فراوانی به اهل بیت(س) روا داشتند.
وقتی مأمون بر مسند قدرت نشست، از نفوذ امام رضا(ع) در میان مردم آگاه بود.
بنابراین تصمیم گرفت خود را فردی دوستدار اهل بیت نشان دهد تا اقبال عمومی را به خود جلب کند، به علاوه به طریقی امام را تحت نظر داشته باشد.
از این رو دستور داد تا امام را از مدینه به خراسان آوردند و با اصرار فراوان ولایتعهدی خود را به امام، واگذار کرد.
روز دوشنبه هفتم ماه رمضان سال 201 ق، منشور ولایتعهدی به خط مأمون نگاشته شد و در پشت همان ورقه، حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) نیز با ذکر مقدمه‌ای پر از اشاره و ایماء، پذیرش این امر را اعلام فرموده و یادآوری کردند که این امر به انجام نمی‌رسد.
مأمون دختر خود، ام‌حبیب را نیز به ازدواج آن حضرت درآورد.
در تاریخ به حرکت عباسیان، جنبش سیه جامگان می‌گفتند زیرا آنها از رنگ سیاه برای لباس‌ها و پرچم‌‌های خود استفاده می‌کردند.
مأمون برای اینکه خود را دوستدار اهل بیت(س) نشان دهد، فرمان داد عباسیان به جای پوشش سیاه از پرچم و پوشش علویان که رنگ سبز بود، استفاده کنند.
پس از تحمیلِ ولایتعهدی، تشریفات بیعت، طی مراسمی در روز پنجشنبه 10 رمضان همان سال به عمل آمد.
اولین کسی که به دستور خلیفه، دست بیعت به امام داد، عباس فرزند مامون بود.
سپس فضل بن سهل، وزیر و یحیی بن اَکثَم، مُفتی دربار بیعت کردند.
طاهر سردار عباسیان در این مراسم با دست چپ بیعت کرد و در برابر پرسش مأمون گفت: دست راستم در بیعت خلیفه است.
با دست چپ بیعت کردم.
از این پس به طاهر، ذولیمینین گفتند.
برخی از محققان این اقدام طاهر را نشانه تشیع وی دانسته‌اند و احتمال داده‌اند وی با این کار نشان داد که بین خلافت و امامت تفاوت قائل است.
موضوع ولایتعهدی امام رضا(ع)، برای برخی از شیعیان آن حضرت موجب سرور و شادمانی شد، زیرا آنان حکومت را حق مسلّمِ اهل بیت(ع) می‌دانستند.
ولیِ خود آن حضرت از این امر اندوهگین و متأثر بودند و در مقابل اظهار خوشحالی یکی از اطرافیان فرمودند: دل به این کار مَبَند و به آن خشنود مباش که دوامی ندارد.
مأمون پس از به شهادت رساندن امام رضا(ع)، طاهر و فضل ابن سهل را نیز به قتل رساند.