9 محرم الحرام
فرمان حمله عمومی به خیام امام حسین(ع) از سوی عمر بن سعد (61 ق)
هنگامی که عمر بن سعد، فرمانده کل سپاه عبیدالله بن زیاد، با دریافت نامه شدید الحن عبیدالله احساس خطر کرد و با آمدن شمر بن ذی الجوشن به کربلا، وی را رقیبی برای فرماندهی خویش می دید، با دست پاچگی تمام و بدون اطلاع قبلی، در عصر روز تاسوعا (نهم محرم) فرمان حمله عمومی به سوی خیمه گاه امام حسین(ع) را صادر کرد.
وی با گفتن: "یا خیل الله ارکبی و بالجنة ابشری"، سپاهیان خود را وادار به هجوم سراسری کرد و تلاش نمود تا کردار و رفتار خود را بایسته جلوه دهد و روحیات متزلزل سپاهیان خویش را تقویت کند، تا مبادا در نبرد با فرزندزاده رسول خدا(ص) دچار حیرت و سستی گردند.
امام حسین(ع) که در آن هنگام، در پیش گاه خیمه اش به شمشیر تکیه داده و به استراحت مختصر پرداخته بود، با صدای خواهرش زینب کبری(س) بیدار گردید و خیل عظیم سپاهیان دشمن را در روبروی خود مشاهده نمود، که در حال پیش روی به سوی خیمه گاه وی بودند.
آن حضرت، بی درنگ برادرش حضرت عباس(ع) را به همراه بیست تن از یاران فداکارش چون زهیر بن قین و حبیب بن مظاهر به سوی سپاه دشمن فرستاد، تا از فرمانده آنان، علت تهاجم عمومی را جویا شوند.
حضرت عباس(ع) و هیأت همراه، به سران سپاه عمر بن سعد نزدیک شده و پیام امام حسین(ع) را ابلاغ کردند و آنان در پاسخ امام حسین(ع) گفتند: از امیر عبیدالله بن زیاد فرمان آمده است که حسین بن علی(ع) یا در طاعت او در آید و با او بیعت کند و یا هم اینک آماده نبرد سرنوشت ساز باشد.
حضرت عباس(ع) پیامشان را به امام حسین(ع) رسانید و از آن حضرت، کسب تکلیف نمود.
امام حسین(ع) به وی فرمود: از آنان بخواه که امشب را صبر کرده و کار نبرد را به فردا واگذارند.
زیرا دوست دارم شب آخر عمرم مقدار بیشتری به عبادت و نماز بپردازم و خدا می داند که من به راز و نیاز با وی و نیایش در درگاهش چه قدر علاقمندم.
حضرت عباس(ع) بار دیگر به سوی سپاه دشمن رفت و درخواست امام حسین(ع) را به آنان ابلاغ کرد.
عمر بن سعد که مظنون به مسامحه کاری بود و شمر را رقیب خود می دید، از درخواست امام حسین(ع) سر باز زد و گفت: برای حسین، دیگر مهلتی نیست!
برخی از فرماندهان سپاه، زبان به اعتراض گشوده و گفتند: ای فرمانده! اگر کافران و مشرکان از ما مهلت می خواستند، ما دریغ نمی کردیم ولی از مهلت دادن به فرزندزاده رسول خدا(ص) امتناع می کنیم؟
عمر بن سعد در برابر اعتراض های متعدد یاران خویش مواجه گردید و به ناچار درخواست امام حسین(ع) را پذیرفت و به وی پیام داد که یک شب را به شما مهلت دادم، ولی بامدادان فردا اگر بر فرمان امیر، سر اطاعت فرود نیاورید، فیصله کار را به شمشیر می سپارم.
در این هنگام، آرامش نسبی حاکم گردید و هر دو سپاه به خیمه گاه خویش برگشته و منتظر فرا رسیدن روز بعد، یعنی روز عاشورا شدند.
(1)
1- نک: الارشاد (شیخ مفید)، ص 440؛ منتهی الآمال (شیخ عباس قمی)، ج1، ص 337
شب عاشورا (دهم ماه محرم): أعمال و عبادات.
شب عاشورا از شب های بزرگ سال و شبی است که پیشوای شیعیان و سیّد شهیدان، حضرت ابا عبدالله الحسین(ع)، با نماز، تهجّد و راز و نیاز با پروردگارش آن را زنده نگه داشت، در حالی که دشمنان اهل بیت(ع) وی را از هر سو احاطه کرده و قصد کشتن او و یاران وفادارش و به اسارت بردن بازماندگان و اهل بیتش را داشتند.
بسیار شایسته است که شیعیان و محبّان آن حضرت، به وی اقتدا کرده و این شب عظیم و عزیز را زنده نگه دارند و با عبادات، ادعیه، مناجات و سوگواری سالار شهیدان و سایر شهدای کربلا، به استقبال روز عاشورا بشتابند.
در این جا به برخی از اعمال عبادی این شب شریف اشاره می کنیم:
1- احیای شب عاشورا و بیدار ماندن تا طلوع فجر.
پیامبر اکرم(ص) فرمود: هر کسی شب عاشورا را زنده نگه دارد، مثل کسی است که به اندازه عبادت تمام فرشتگان، خدا را عبادت کرده باشد و پاداش وی، معادل پاداش هفتاد سال عبادت است.
2- خواندن چهار رکعت نماز در آخر شب.
بدین گونه که در هر رکعت، پس از قرائت حمد، ده بار آیة الکرسی، ده بار سوره قل هو الله احد، ده بار سوره قُل اعوذ بربّ الفلق، ده بار سوره قُل اعوذ بربّ النّاس و پس از پایان نماز نیز صد بار سوره قل هو الله احد را قرائت کند.
3- خواندن یکصد رکعت نماز ] به پنجاه سلام[.
در هر رکعت، پس از قرائت حمد، سه بار سوره قل هو الله احد را بخواند و پس از پایان نماز، هفتاد بار این تسبیحات را تکرار کند: سبحان الله، والحمدلله، و لا اله الّا الله و الله اکبر، و لا حول و لا قوّة الّا بالله العلیّ العظیم.
4- خواندن چهار رکعت نماز.
در هر رکعت نماز، پس از قرائت حمد، پنجاه بار سوره قل هو الله احد خوانده شود.
پس از آن به ذکر خدا، صلوات بر رسول خدا(ص) و لعنت بر دشمنان اهل بیت(ع) مشغول گردد و آن ها را فراوان زمزمه کند.
5- خواندن ده رکعت نماز.
در هر رکعت، پس از قرائت حمد، یکصد بار سوره قل هو الله احد را بخواند.
6- خواندن یکصد رکعت نماز.
در هر رکعت، پس از قرائت حمد، سه بار سوره قل هو الله احد را قرائت کند و پس از پایان نماز، این تسبیحات را صد بار: سبحان الله و الحمد لله، و لا اله الّا الله، و الله اکبر، و لا حول و لا قوّة الّا بالله العلیّ العظیم و یکصد بار استغفار و یکصد بار صلوات بر محمد و آل محمد(ص) تکرار نماید.
7- خواندن دعای: اللّهم إنّی أسئلک یا الله یا رحمن، یا الله یا رحمن …
8- بیتوته کردن در حرم مطهر حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) در کربلا و زیارت نمودن قبر شریف وی.
آن هایی که توفیق زیارت آن حضرت را از نزدیک ندارند، در هر جایی که هستند وی را از راه دور زیارت کنند و بر او و شهیدان بلند مرتبه کربلا صلوات فرستاده و بر قاتلانشان لعن و نفرین کنند.
9- صائم نشدن.
(1)
روزه گرفتن در این روز جایز نیست و لازم است کسی که از مبطلات روزه در این روز، اجتناب کرده است، به نوشیدن مختصری از آب، روزه اش را باز کند.
1- نک: الاقبال بالاعمال الحسنة (سید بن طاووس)، ج3، ص 45؛ مفاتیح الجنان (شیخ عباس قمی)، اعمال شب عاشورا.