احکام شرعی - احکام زکات/ - شرایط واجب شدن زکات - تطابق با فتوای آیت الله العظمی بهجت

1855 - زکات در صورتی واجب می شود که مال به مقدار نصاب که بعدا گفته می شودبرسد و مالک آن ، بالغ و عاقل و آزاد باشد و بتواند در آن مال تصرف کند.

1856 - ( بعد از آنكه انسان يازده ماه مالك گاو، گوسفند، شتر، طلا و نقره باشدبا ديدن هلال ماه دوازدهم ، بنابر اظهر زكات بر او واجب مي شود، ولي بنابر اظهرماه دوازدهم را نبايد از سال دوم حساب كند، و از اول ماه دوازدهم نمي تواند طوري در مال تصرف كند كه مال از بين برود، و اگر چنين تصرف كند ضامن است .) بعد از آن که انسان دوازده ماه مالک گاو و گوسفند و شتر وطلا و نقره بود باید زکات آن را بدهد. ولی از اول ماه دوازدهم ، نمی تواند طوری در مال تصرف کند که مال از بین برود و اگر تصرف کند ضامن است و چنانچه در ماه دوازدهم بدون اختیار او بعضی از شرطهای زکات از بین برود زکات بر او واجب نیست .

1857 - اگر مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره در بین سال بالغ شود، زکات بر او واجب نیست .

1858 - ( بنابر اظهر و احوط زكات گندم و جو وقتي واجب مي شود كه دانه هاي گندم و جو سفت و محكم شود و زكات كشمش وقتي واجب مي شود كه غوره است و موقعي هم كه خرما خواست زرد يا قرمز شود زكات آن واجب مي شود ولي وقت دادن زكات درگندم و جو موقع خرمن شدن و جدا كردن كاه آنها، و در خرما موقع چيدن ، و كشمش موقعي است كه خشك شده باشند.) زکات گندم و جو وقتی واجب می شود که به آنها گندم و جو گفته شود، و زکات کشمش بنابر احتیاط وقتی واجب می شود که غوره است ، و موقعی هم که خرما قدری خشک شد که به او تمر می گویند زکات آن واجب می شود. ولی وقت دادن زکات در گندم و جو موقع خرمن شدن و جدا کردن کاه آنها و در خرما و کشمش موقعی است که خشک شده باشند.

1859 - اگر موقع واجب شدن زکات گندم و جو کشمش و خرما که در مسأله پیش گفته شد صاحب آنها بالغ باشد باید زکات آنها را بدهد.

1860 - اگر صاحب گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره در تمام سال دیوانه باشد،زکات بر او واجب نیست . ( و اگر در مقداري از سال هم ديوانه شود، باز زكات واجب نيست .) ولی اگر در مقداری از سال دیوانه باشد و در آخرسال عاقل گردد چنانچه دیوانگی او بقدری کم باشد که مردم بگویند در تمام سال عاقل بوده ، بنابر احتیاط زکات بر او واجب است .

1861 - اگر صاحب گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره در مقداری از سال مست یابیهوش شود، زکات از او ساقط نمی شود ( بنابر احوط...) و همچنین است اگر موقع واجب شدن زکات گندم و جو و خرما و کشمش مست یا بیهوش باشد.

1862 - مالی را که از انسان غصب کرده اند و نمی تواند ( به هيچ راهي در آن تصرف كند...) در آن تصرف کندزکات ندارد و نیز اگر زراعتی را از او غصب کنند و موقعی که زکات آن واجب می شود، در دست غصب کننده باشد موقعی که به صاحبش برمی گردد زکات ندارد.

1863 - اگر طلا و نقره یا چیز دیگری را که زکات آن واجب است قرض کند و یک سال نزد او بماند، باید زکات آن را بدهد و بر کسی که قرض داده چیزی واجب نیست . ( اگر چه در پرداخت قرض تأخير شده باشد و علت تأخير خود قرض دهنده باشد بنابر اظهر. اگرچه در صورت اخير احتياط مستحب در پرداخت زكات است .)