دسته بندی موضوعی احکام شرعی - غسل

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهبازی و سرگرمیقرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیگنجینه معنویحتم قرآن کریمشجره نامه خانوادگیآشپزیمناسبت هاالحان قرآنصحیفه نور امام خمینی رهپنل عضویت

1-آب براى غسل
        تقدم غسل اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد
        468 - اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یاغسل کند یا وضو بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید. و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد وعوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند،یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.

        لزوم دو تیمم بجای غسل و و ضو اگر برای هیچکدام آب ندارد
        468 - اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه ای باشد که بتواند یاغسل کند یا وضو بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید. و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد وعوض غسل تیمم نماید. و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند،یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو.

2-آب غسل
        باطل بودن وضو و غسل با آب مضاف
        47 - آب مضاف که معنی آن گفته شد، چیز نجس را پاک نمی کند، وضو و غسل هم باآن باطل است .

        باطل بودن وضو و غسل با آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف
        51 - آبی که معلوم نیست مطلق است یا مضاف ، و معلوم نیست که قبلا مطلق یامضاف بوده ، نجاست را پاک نمی کند، وضو و غسل هم با آن باطل است . ولی اگر به اندازه کر یا بیشتر باشد و نجاست به آن برسد حکم به نجس بودن آن نمی شود.

        بطلان عسل اگر قصد داشته باشد پول حمامی را ندهد
        381 - کسی که قصد دارد پول حمامی را ندهد یا بدون اینکه بداند حمامی راضی است بخواهد نسیه بگذارد، اگر چه بعد حمامی را راضی کند، غسل او باطل است .

        صحت غسل در صورتی که حمامی راضی باشد که پول حمام نسیه بماند و شخص بخواهد از مال حرام بدهد
        382 - اگر حمامی راضی باشد که پول حمام نسیه بماند ولی کسی که غسل می کند قصدش این باشد که طلب او را ندهد، یا از مال حرام بدهد، غسل او صحیح است .

        صحت غسل در صورتی که حمامی راضی باشد که پول حمام نسیه بماند و شخص بخواهد طلب او را ندهد
        382 - اگر حمامی راضی باشد که پول حمام نسیه بماند ولی کسی که غسل می کند قصدش این باشد که طلب او را ندهد، یا از مال حرام بدهد، غسل او صحیح است .

        بطلان غسل در صورتی که بخواهد پول حرام یا پول خمس نداده به حمامی بدهد
        383 - اگر بخواهد پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد، غسل او باطل است .

3-آميزش جنسى - ميسور نبودن غسل
        جواز آمیزش جنسی با همسر اگر چه بداند ناچار است تیمم کند
        353 - کسی که نمی تواند غسل کند ولی تیمم برایش ممکن است ، بعد از داخل شدن وقت نماز، بدون جهت با عیال خود نزدیکی کند، اشکال دارد. ولی اگر برای لذت بردن یا ترس از برای خودش باشد اشکال ندارد.

4-اغسال رجب
        استحباب غسل روز اول و پانزدهم و بیست و هفتم و آخر ماه رجب
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

5-اغسال مستحب
        استحباب بجا آوردن غسل روز نهم ذیحجه نزدیک ظهر
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب بجا آوردن غسلی در اول شب و غسلی در آخر شب بیست و سوم ماه رمضان
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل از شب بیست و یکم ماه رمضان تا شب آخر ماه رمضان
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل برای کسی که با بدن میتی که غسلش داده اند تماس پیدا کرده است
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل برای کسی که به تماشای دار آویخته رفته باشد
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل برای کسی که در حال مستی خوابیده است
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل برای کسی که در وقت خورشید گرفتگی یا ماه گرفتگی عمدا نماز آیات نخوانده است
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا آمده است
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل روز اول و پانزدهم و بیست و هفتم و آخر ماه رجب
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل روز بیست و پنجم ذی قعده
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل روز بیست و چهارم ذیحجه
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل روز پانزدهم شعبان
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل روز عید غدیر
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل روز عید فطر و عید قربان
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل روز عید نوروز
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل روز نهم و هفدهم ربیع الاول
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل روز هشتم و نهم ذیحجه
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده است
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل شب اول ماه رمضان و تمام شبهای طاق آن
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل شب عید فطر و امتداد وقت آن از اول مغرب تا اذان صبح
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        تاکید بر غسل شب اول و پانزدهم و هفدهم و نوزدهم و بیست و یکم ماه رمضان
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        تاکید بر غل شب بیست و سوم و بیست و پنجم و بیست هفتم و بیست و نهم رمضان
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل برای حاجت خواستن از خداوند عزوجل
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

        استحباب غسل برای زیارت پیامبر و ائمه ع از دور یا نزدیک
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

        استحباب غسل پیش از داخل شدن به مسجد پیامبر ص و حرم ائمه ع
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

        استحباب غسل پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام و خانه کعبه
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

        استحباب غسل پیش از داخل شدن در شهر مدینه
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

6-انواع غسل
        تقسیم غسل به ترتیبی و ارتماسی
        360 - غسل را چه واجب باشد و چه مستحب ، به دو قسم می شود انجام داد ترتیبی و ارتماسی .

7-بطلان غسل
        بطلان وضو و غسل بعد از دیدن رطوبتی که می داند یا بول است یا منی
        76 - اگر انسان بعد از بول استبراء کند و وضو بگیرد، چنانچه بعد از وضو رطوبت ببیند که بداند یا بول است یا منی ، واجب است احتیاطا غسل کند، وضو هم بگیرد. ولی اگر وضو نگرفته باشد، فقط گرفتن وضو کافی است .

        بطلان غسل در صورت شسته نشدن کامل بدن
        374 - اگر در غسل به اندازه سر مویی از بدن نشسته بماند، غسل باطل است ،ولی شستن جاهایی از بدن که دیده نمی شود، مثل توی گوش و بینی ، واجب نیست .

        بطلان غسل اگر قصد داشته باشد پول حمامی را ندهد
        381 - کسی که قصد دارد پول حمامی را ندهد یا بدون اینکه بداند حمامی راضی است بخواهد نسیه بگذارد، اگر چه بعد حمامی را راضی کند، غسل او باطل است .

        بطلان غسل کسی که قبل از غسل مخرج غائط را در خزینه شسته و پیش از غسل در رضایت حمامی شک کند
        384 - اگر مخرج غائط را در آب خزینه تطهیر کند و پیش از غسل شک کند که چون در خزینه تطهیر کرده حمامی به غسل کردن او راضی است یا نه ، غسل او باطل است ،مگر اینکه پیش از غسل حمامی را راضی کند.

        بطلان غسل و نماز اگر بدنش با رطوبت به چیزی که نجس بودن آنر ا فراموش کرده برسد و بدون آبکشی غسل کند
        811 - اگر نجس بودن چیزی را فراموش کند و بدن یا لباسش با رطوبت به آن برسدو در حال فراموشی نماز بخواند و بعد از نماز یادش بیاید، نماز او صحیح است . ولی اگر بدنش با رطوبت به چیزی که نجس بودن آن را فراموش کرده برسد و بدون اینکه خود را آب بکشد غسل کند و نماز بخواند، غسل و نمازش باطل است . و نیز اگرجایی از اعضای وضو با رطوبت به چیزی که نجس بودن آن را فراموش کرده برسد وپیش از آنکه آن جا را آب بکشد وضو بگیرد و نماز بخواند، وضو و نمازش باطل می باشد.

8-بول در اثناء غسل
        عدم بطلان غسل اگر در اثتاء آن بول کند
        386 - اگر در بین غسل حدث اصغر از او سر زند مثلا بول کند، غسل باطل نمی شود.

9-تاخير غسل
        لزوم تاخیر وضو یا غسل جبیره ای اگر امید دارد تا آخر وقت عذرش برطرف شود
        341 - کسی که باید با وضو یا غسل جبیره ای نماز بخواند چنانچه بداند که تا آخروقت عذر او برطرف نمی شود، می تواند در اول وقت نماز بخواند. ولی اگر امیددارد که تا آخر وقت عذر او برطرف شود، احتیاط واجب آن است که صبر کند واگر عذر او برطرف نشد در آخر وقت نماز را با وضو یا غسل جبیره ای بجا آورد.

10-تجديد غسل
        استحباب اعاده غسل مستحبی اگر کاری که وضو را باطل می کند از او سر زند
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

11-تداخل اغسال
        جواز انجام یک غسل به نیت چند غسل واجب
        389 - کسی که چند غسل بر او واجب است می تواند به نیت همه آنها یک غسل به جاآورد، یا آنها را جدا جدا انجام دهد.

        کافی بودن یک غسل اگر بخواهد در یک روز داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد النبی ص شود
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

        کافی بودن یک غسل اگر بخواهد در یک روز وارد حرم مکه و مسجد الحرام و خانه کعبه شود
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

        کفایت یک غسل به نیت چند غسل مستحب
        647 - اگر چند غسل بر کسی مستحب باشد و به نیت همه ، یک غسل بجا آورد،کافی است .

12-تيمم بدل از غسل جنابت
        جایز بودن نماز با تیمم بدل از غسل جنابت و لزوم وضو با تیمم های دیگر
        723 - اگر بدل از غسل جنابت تیمم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد. ولی اگر بدل از غسلهای دیگر تیمم کند، باید وضو بگیرد. و اگر نتواند وضو بگیرد،باید تیمم دیگری هم بدل از وضو بنماید.

13-تیمم بدل از غسل
        تفاوت نداشتن تیمم بدل از غسل با تیمم بدل از وضو
        701 - تیمم بدل از غسل و بدل از وضو با هم فرقی ندارند.

        احتیاج تیمم بدل از غسل به وضو و اگر ممکن نباشد به تیمم دیگری بدل از وضو
        720 - چیزهایی که وضو را باطل می کند، تیمم بدل از وضو را هم باطل می کند. وچیزهایی که غسل را باطل می نماید، تیمم بدل از غسل را هم باطل می نماید.

        لازم نبودن وضو اگر بدل از غسل جنابت تیمم کرده باشد
        720 - چیزهایی که وضو را باطل می کند، تیمم بدل از وضو را هم باطل می کند. وچیزهایی که غسل را باطل می نماید، تیمم بدل از غسل را هم باطل می نماید.

        لزوم چند تیمم اگر چند غسل بر او واجب باشد و نتواند غسل کند
        721 - کسی که نمی تواند غسل کند، اگر چند غسل بر او واجب باشد، احتیاطواجب آن است که بدل هر یک از آنها یک تیمم نماید.

        لزوم تیمم بدل از غسل اگر بخواهد عملی را که برای آن غسل واجب است انجام دهد
        722 - کسی که نمی تواند غسل کند، اگر بخواهد عملی را که برای آن غسل واجب است انجام دهد، باید بدل از غسل تیمم نماید. و اگر نتواند وضو بگیرد و بخواهد عملی راکه برای آن وضو واجب است انجام دهد، باید بدل از وضو تیمم نماید.

        لزوم تیمم بدل از وضو اگر بعد از تیمم بدل از غسل کاری که وضو را باطل می کند از او سر زند
        724 - اگر بدل از غسل تیمم کند و بعد کاری که وضو را باطل می کند برای اوپیش آید، چنانچه برای نمازهای بعد نتواند غسل کند، باید وضو بگیرد. واگر نمی تواند وضو بگیرد، باید بدل از وضو تیمم نماید.

14-دفن بدون غسل
        لزوم شکافتن قبر اگر میت بی غسل یا بی کفن دفن شده باشد
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

15-روزه بدون غسل
        لزوم قضا بدون کفاره در فراموش کردن غسل جنابت در ماه رمضان
        1688 - در چند صورت فقط قضای روزه بر انسان واجب است ، و کفاره واجب نیست :اول : آنکه روزه دار در روز ماه رمضان عمدا قی کند.

16-شرايط غسل
        مشروط بودن غسل به شرایط صحت وضو مثل پاکی و غصبی نبودن آب
        380 - تمام شرطهایی که برای صحیح بودن وضو گفته شد، مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن ، در صحیح بودن غسل هم شرط است ولی در غسل لازم نیست بدن را از بالا به پایین بشوید، و نیز در غسل ترتیبی ، لازم نیست بعد از شستن هر قسمت فوراقسمت دیگر را بشوید، بلکه اگر بعد از شستن سر و گردن مقداری صبر کند و بعدطرف راست را بشوید و بعد از مدتی طرف چپ را بشوید، اشکال ندارد. ولی کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند، اگر به اندازه ای که غسل کندو نماز بخواند، بول و غائط از او بیرون نمی آید، چنانچه وقت تنگ باشد، بایدهر قسمت را فورا بعد از قسمت دیگر غسل دهد و بعد از غسل هم فورا نماز بخواند. وهمچنین است حکم زن مستحاضه که بعدا گفته می شود.

17-شستشو در غسل
        عدم لزوم شستن داخل گوش و بینی در غسل
        374 - اگر در غسل به اندازه سر مویی از بدن نشسته بماند، غسل باطل است ،ولی شستن جاهایی از بدن که دیده نمی شود، مثل توی گوش و بینی ، واجب نیست .

        عدم لزوم شستن جائی که شک دارد از ظاهر بدن است یا باطن آن
        375 - جایی را که شک دارد از ظاهر بدن است یا از باطن آن ، شستن آن لازم نیست ، ولی احتیاط در شستن است .

        لزوم شستن سوراخ گوشواره در صورتی که داخل آن دیده شود
        376 - اگر سوراخ جای گوشواره و مانند آن به قدری گشاد باشد که داخل آن دیده شود، باید آن را شست و اگر دیده نشود شستن داخل آن لازم نیست .

        بطلان غسل قبل از یقین پیدا کردن به برطرف شدن موانع آب
        377 - چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است ، باید برطرف کند. و اگر پیش از آن که یقین کند برطرف شده غسل نماید، غسل او باطل است .

        لزوم وارسی از موانع تماس آب اگر نسبت به وجود آن شک داشته باشد
        378 - اگر موقع غسل شک کند، چیزی که مانع از رسیدن آب باشد، در بدن او هست یا نه ، چنانچه شکش منشأ عقلایی داشته باشد، باید وارسی کند تا مطمئن شود که مانعی نیست .

        عدم لزوم شستن از بالا به پائین در غسل
        380 - تمام شرطهایی که برای صحیح بودن وضو گفته شد، مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن ، در صحیح بودن غسل هم شرط است ولی در غسل لازم نیست بدن را از بالا به پایین بشوید، و نیز در غسل ترتیبی ، لازم نیست بعد از شستن هر قسمت فوراقسمت دیگر را بشوید، بلکه اگر بعد از شستن سر و گردن مقداری صبر کند و بعدطرف راست را بشوید و بعد از مدتی طرف چپ را بشوید، اشکال ندارد. ولی کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند، اگر به اندازه ای که غسل کندو نماز بخواند، بول و غائط از او بیرون نمی آید، چنانچه وقت تنگ باشد، بایدهر قسمت را فورا بعد از قسمت دیگر غسل دهد و بعد از غسل هم فورا نماز بخواند. وهمچنین است حکم زن مستحاضه که بعدا گفته می شود.

18-شك در غسل
        بی اعتبار بودن شک در صورتی که در غسل بعد از شستن یک قسمت و داخل شدن در قسمت بعد شک در شستن قسمت قبل کند
        366 - اگر پیش از تمام شدن غسل ، در شستن مقداری از طرف چپ شک کند،شستن همان مقدار کافی است . ولی اگر بعد از اشتغال به شستن طرف چپ در شستن طرف راست یا مقداری از آن شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست درشستن سر و گردن یا مقداری از آن شک نماید، نباید اعتنا کند.

        کفایت شستن طرف چپ بدن اگر قبل از تمام شدن غسل در شستن مقداری از طرف چپ شک کند
        366 - اگر پیش از تمام شدن غسل ، در شستن مقداری از طرف چپ شک کند،شستن همان مقدار کافی است . ولی اگر بعد از اشتغال به شستن طرف چپ در شستن طرف راست یا مقداری از آن شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست درشستن سر و گردن یا مقداری از آن شک نماید، نباید اعتنا کند.

        بطلان غسل کسی که قبل از غسل مخرج غائط را در خزینه شسته و پیش از غسل در رضایت حمامی شک کند
        384 - اگر مخرج غائط را در آب خزینه تطهیر کند و پیش از غسل شک کند که چون در خزینه تطهیر کرده حمامی به غسل کردن او راضی است یا نه ، غسل او باطل است ،مگر اینکه پیش از غسل حمامی را راضی کند.

        صحت غسل اگر بعد از انجام آن نسبت به درستی آن شک داشته باشد
        385 - اگر شک کند که غسل کرده یا نه ، باید غسل کند. ولی اگر بعد از غسل شک کند که غسل او درست بوده یا نه ، لازم نیست دوباره غسل نماید.

        لزوم انجام غسل اگر در اصل انجام غسل شک داشته باشد
        385 - اگر شک کند که غسل کرده یا نه ، باید غسل کند. ولی اگر بعد از غسل شک کند که غسل او درست بوده یا نه ، لازم نیست دوباره غسل نماید.

        صحت نمازهای قبل اگر در بجا آوردن غسل جنابت شک کند
        388 - کسی که جنب شده اگر شک کند غسل کرده یا نه ، نمازهایی را که خوانده صحیح است ، ولی برای نمازهای بعد باید غسل کند.

19-ظرف براى غسل
        ممنوعیت استعمال ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار درست شده است در وضو و غسل
        225 - ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده خوردن و آشامیدن ازآن ظرف حرام است و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیزپاک انجام داد، استعمال کنند. بلکه احتیاط واجب آن است که چرم سگ و خوک و مردار را اگر چه ظرف هم نباشد، استعمال نکنند.

20-عجز از غسل
        لزوم تیمم بدل از غسل اگر بخواهد عملی را که برای آن غسل واجب است انجام دهد
        722 - کسی که نمی تواند غسل کند، اگر بخواهد عملی را که برای آن غسل واجب است انجام دهد، باید بدل از غسل تیمم نماید. و اگر نتواند وضو بگیرد و بخواهد عملی راکه برای آن وضو واجب است انجام دهد، باید بدل از وضو تیمم نماید.

21-غسل ارتماسى
        مشابهت غسل جبیره با وضوی جبیره و لزوم ترتیبی بجای آوردن آن
        339 - غسل جبیره ای مثل وضوی جبیره ای است ، ولی بنابر احتیاط واجب بایدآن را ترتیبی به جا آوردند نه ارتماسی .

        کافی بودن فرو رفتن تدریجی در آب در غسل ارتماسی
        367 - در غسل ارتماسی اگر به نیت غسل ارتماسی به تدریج در آب فرو رود تاتمام بدن زیر آب رود غسل او صحیح است ، و احتیاط آن است که یک دفعه زیرآب رود.

        لزوم تجدید غسل اگر بعد از غسل ارتماسی بفهمد به مقداری از بدن آب نرسیده است
        369 - اگر بعد از غسل ارتماسی بفهمد به مقداری از بدن آب نرسیده ، چه جای آن رابداند یا نداند، باید دوباره غسل کند.

        لزوم غسل ارتماسی اگر در تنگی وقت برای غیل ارتماسی وقت کافی باشد
        370 - اگر برای غسل ترتیبی وقت ندارد و برای ارتماسی وقت دارد باید غسل ارتماسی کند.

        صحت غسل اگر روزه دار یا محرم از روی فراموشی غسل ارتماسی انجام دهد
        371 - کسی که روزه واجب گرفته یا برای حج یا عمره احرام بسته ، نمی تواندغسل ارتماسی کند. ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی کند، صحیح است .

        ممنوع بودن غسل ارتماسی برای روزه دار و محرم
        371 - کسی که روزه واجب گرفته یا برای حج یا عمره احرام بسته ، نمی تواندغسل ارتماسی کند. ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی کند، صحیح است .

        لزوم طهارت بدن قبل از غسل ارتماسی
        372 - در غسل ارتماسی باید تمام بدن پاک باشد، ولی در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست . و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد، کافی است .

        صحت روزه و غسل ارتماسی در صورت فراموشی روزه
        1616 - اگر فراموش کند که روزه است و به نیت غسل سر را در آب فرو برد، روزه و غسل او صحیح است .

22-غسل استحاضه
        لزوم غسل اگر پیش از نماز یا در بین آن استحاضه متوسط شود
        395 - اگر پیش از نماز یا در بین نماز، خون استحاضه متوسطه ببیند، بایدبرای آن نماز غسل کند.

        لزوم تجدید وضو و غسل در موقع نماز اگر چه مستحاضه پیش از وقت نماز وضو و غسل انجام داده باشد
        397 - اگر خون استحاضه ، پیش از وقت نماز هم بیاید، اگر چه زن برای آن خون ، وضو و غسل را انجام داده باشد، بنابر احتیاط واجب باید در موقع نماز وضو و غسل را بجا آورد.

        جواز تقدیم و تاخیر هر یک از وضو و غسل برای مستحاضه متوسطه و کثیره
        398 - مستحاضه متوسطه و کثیره که باید وضو بگیرد و غسل کند، هر کدام را اول بجا آورد، صحیح است . ولی بهتر آن است که اول وضو بگیرد.

        بطلان غسل مستحاضه متوسطه و کثیره پیش از دخول وقت نماز
        401 - مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نمازغسل کند، غسل او باطل است . بلکه اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل کندو نماز شب را بخواند، احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح ، دوباره غسل و وضو را بجا آورد.

        بطلان وضو و غسل استحاضه در صورت خارج شدن خون
        407 - اگر خون استحاضه در باطن باشد و بیرون نیاید، وضو و غسل باطل نمی شود.و اگر بیرون بیاید، هر چند کم باشد، وضو و غسل را به تفصیلی که گذشت باطل می کند.

        لزوم تاخیر نماز و تجدید وضو و غسل در آخر وقت اگر بداند در آخر وقن به مقدار وضو و غسل و نماز پاک می شود
        411 - اگر بعد از وضو و غسل ، خون در ظاهر قطع شود و مستحاضه بداند که اگر نمازرا تأخیر بیندازد، به مقداری که وضو و غسل و نماز را به جا آورد، به کلی پاک می شود، باید نماز را تأخیر بیندازد و موقعی که به کلی پاک شد، دوباره وضو وغسل را بجا آورد و نماز را بخواند. و اگر وقت نماز تنگ شد، لازم نیست وضوو غسل را دوباره به جا آورد، بلکه با وضو و غسلی که دارد، می تواند نمازبخواند.

        لزوم تجدید غسل اگر مستحاضه بین غسل و نماز فاصله بیندازد
        414 - زن مستحاضه اگر بین غسل و نماز فاصله بیندازد، باید دوباره غسل کند و بلافاصله مشغول نماز شود. ولی اگر خون در داخل فضای فرج نیاید، غسل لازم نیست .

        لزوم تجدید غسل و وضو و اعاده نماز اگر بعد از غسل و وضو خون استحاضه خارج شود
        415 - اگر خون استحاضه زن جریان داشته باشد و قطع نشود، چنانچه برای او ضررنداشته باشد، باید پیش از غسل و بعد از آن به وسیله پنبه از بیرون آمدن خون جلوگیری کند. ولی اگر همیشه جریان ندارد، فقط باید بعد از وضو و غسل از بیرون آمدن خون جلوگیری نماید. و چنانچه کوتاهی کند و خون بیرون آید، باید دوباره کسل کند و وضو هم بگیرد و اگر نماز هم خوانده ، باید دوباره بخواند.

        لزوم جلوگیری از جریان خون قبل و بعد از غسل استحاضه
        415 - اگر خون استحاضه زن جریان داشته باشد و قطع نشود، چنانچه برای او ضررنداشته باشد، باید پیش از غسل و بعد از آن به وسیله پنبه از بیرون آمدن خون جلوگیری کند. ولی اگر همیشه جریان ندارد، فقط باید بعد از وضو و غسل از بیرون آمدن خون جلوگیری نماید. و چنانچه کوتاهی کند و خون بیرون آید، باید دوباره کسل کند و وضو هم بگیرد و اگر نماز هم خوانده ، باید دوباره بخواند.

        لزوم تجدید غسل اگر پیش از نماز، استحاضه متوسط به کثیره تبدیل شود
        420 - اگر استحاضه قلیله زن پیش از نماز متوسطه یا کثیره شود، باید کارهای متوسطه یا کثیره را که گفته شد انجام دهد. و اگر استحاضه متوسطه ، کثیره شود بایدکارهای استحاضه کثیره را انجام دهد. و چنانچه برای استحاضه متوسطه غسل کرده باشد، فایده ندارد و باید دوباره برای کثیره غسل کند.

        عدم لزوم غسل اگر بعد از غسل و قبل از نماز خون مستحاضه کثیره یا متوسطه قطع شود و دوباره بیاید و وقت تنگ باشد
        424 - اگر پیش از هر نماز خون مستحاضه کثیره قطع شود و دوباره بیاید، برای هر نماز باید یک غسل بجا آورد. ولی اگر بعد از غسل و پیش از نماز قطع شود، چنانچه وقت تنگ باشد که نتواند غسل کند و نماز را در وقت بخواند، با همان غسل می تواند نماز را بخواند و همین طور است حکم وضو.

        لزوم یک غسل برای هر نماز اگر قبل از هر نماز خون مستحاضه کثیره یا متوسطه قطع شود و دوباره بیاید
        424 - اگر پیش از هر نماز خون مستحاضه کثیره قطع شود و دوباره بیاید، برای هر نماز باید یک غسل بجا آورد. ولی اگر بعد از غسل و پیش از نماز قطع شود، چنانچه وقت تنگ باشد که نتواند غسل کند و نماز را در وقت بخواند، با همان غسل می تواند نماز را بخواند و همین طور است حکم وضو.

23-غسل با خالكوبى
        لزوم نرساندن دست در غسل به جائی از بدن که آیه قرآن یا اسم خداوند نوشته شده
        390 - کسی که جنب است ، اگر بر جایی از بدن او آیه قرآن یا اسم خداوندمتعال نوشته شده باشد، حرام است دست به آن نوشته بگذارد. و اگر بخواهد غسل کندباید آب را طوری به بدن برساند که دست او به نوشته نرسد.

24-غسل پيش از وقت
        بطلان غسل مستحاضه متوسطه و کثیره پیش از دخول وقت نماز
        401 - مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نمازغسل کند، غسل او باطل است . بلکه اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل کندو نماز شب را بخواند، احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح ، دوباره غسل و وضو را بجا آورد.

25-غسل ترتيبى
        مشابهت غسل جبیره با وضوی جبیره و لزوم ترتیبی بجای آوردن آن
        339 - غسل جبیره ای مثل وضوی جبیره ای است ، ولی بنابر احتیاط واجب بایدآن را ترتیبی به جا آوردند نه ارتماسی .

        بطلان غسل اگر عمدا یا از روی فراموشی و یا به واسطه ندانستن مساله ترتیب در شستن رعایت نشود
        361 - در غسل ترتیبی باید به نیت غسل ، اول سر و گردن ، بعد طرف راست ،بعد طرف چپ بدن را بشوید. و اگر عمدا یا از روی فراموشی یا به واسطه ندانستن مسأله به این ترتیب عمل نکند، غسل او باطل است .

        فضیلت شستن تمام ناف و عورت هم با طرف راست و هم با طرف چپ
        362 - نصف ناف و نصف عورت را باید با طرف راست بدن و نصف دیگر راباید با طرف چپ بشوید، بلکه بهتر است تمام ناف و عورت با هر دو طرف شسته شود.

        لزوم شستن نصف ناف و نصف عورت با طرف راست و نصف دیگر با طرف چپ
        362 - نصف ناف و نصف عورت را باید با طرف راست بدن و نصف دیگر راباید با طرف چپ بشوید، بلکه بهتر است تمام ناف و عورت با هر دو طرف شسته شود.

        استحباب شستن تمام طرف راست گردن با طرف راست و تمام طرف چپ گردن با طرف چپ
        363 - برای آنکه یقین کند هر سه قسمت ، یعنی سر و گردن و طرف راست و طرف چپ را کاملا غسل داده ، باید هر قسمتی را که می شوید مقداری از قسمتهای دیگر را هم با آن قسمت بشوید. بلکه احتیاط مستحب آن است که تمام طرف راست گردن رابا طرف راست بدن ، و تمام طرف چپ گردن را با طرف چپ بدن بشوید.

        یقین پیدا کردن به شسته شدن کامل هر قسمت در غسل ترتیبی با شستن مقداری از قسمتهای دیگر
        363 - برای آنکه یقین کند هر سه قسمت ، یعنی سر و گردن و طرف راست و طرف چپ را کاملا غسل داده ، باید هر قسمتی را که می شوید مقداری از قسمتهای دیگر را هم با آن قسمت بشوید. بلکه احتیاط مستحب آن است که تمام طرف راست گردن رابا طرف راست بدن ، و تمام طرف چپ گردن را با طرف چپ بدن بشوید.

        لزوم تجدید غسل اگر بعد از آن بفهمد جائی از بدن را نشسته و نداند کجای بدن است
        364 - اگر بعد از غسل بفهمد جایی از بدن را نشسته و نداند کجای بدن است ، باید دوباره غسل کند.

        وظیفه کسی که بعد از غسل بفهمد مقداری از بدن را نشسته است
        365 - اگر بعد از غسل بفهمد مقداری از بدن را نشسته ، چنانچه از طرف چپ باشد شستن همان مقدار کافی است ، و اگر از طرف راست باشد، باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره طرف چپ را بشوید. و اگر از سر و گردن باشد، باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره طرف راست و بعد طرف چپ را بشوید.

        عدم لزوم رعایت موالات در غسل ترتیبی
        380 - تمام شرطهایی که برای صحیح بودن وضو گفته شد، مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن ، در صحیح بودن غسل هم شرط است ولی در غسل لازم نیست بدن را از بالا به پایین بشوید، و نیز در غسل ترتیبی ، لازم نیست بعد از شستن هر قسمت فوراقسمت دیگر را بشوید، بلکه اگر بعد از شستن سر و گردن مقداری صبر کند و بعدطرف راست را بشوید و بعد از مدتی طرف چپ را بشوید، اشکال ندارد. ولی کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند، اگر به اندازه ای که غسل کندو نماز بخواند، بول و غائط از او بیرون نمی آید، چنانچه وقت تنگ باشد، بایدهر قسمت را فورا بعد از قسمت دیگر غسل دهد و بعد از غسل هم فورا نماز بخواند. وهمچنین است حکم زن مستحاضه که بعدا گفته می شود.

26-غسل توبه
        استحباب غسل برای توبه کردن
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

27-غسل جبيره
        مشابهت غسل جبیره با وضوی جبیره و لزون ترتیبی بجای آوردن آن
        339 - غسل جبیره ای مثل وضوی جبیره ای است ، ولی بنابر احتیاط واجب بایدآن را ترتیبی به جا آوردند نه ارتماسی .

        جواز مبادرت به وضو یا غسل جبیره ای برای کسی که می داند تا آخر وقت عذرش بر طرف نمی شود
        341 - کسی که باید با وضو یا غسل جبیره ای نماز بخواند چنانچه بداند که تا آخروقت عذر او برطرف نمی شود، می تواند در اول وقت نماز بخواند. ولی اگر امیددارد که تا آخر وقت عذر او برطرف شود، احتیاط واجب آن است که صبر کند واگر عذر او برطرف نشد در آخر وقت نماز را با وضو یا غسل جبیره ای بجا آورد.

        لزوم تاخیر وضو یا غسل جبیره ای اگر امید دارد تا آخر وقت عذرش برطرف شود
        341 - کسی که باید با وضو یا غسل جبیره ای نماز بخواند چنانچه بداند که تا آخروقت عذر او برطرف نمی شود، می تواند در اول وقت نماز بخواند. ولی اگر امیددارد که تا آخر وقت عذر او برطرف شود، احتیاط واجب آن است که صبر کند واگر عذر او برطرف نشد در آخر وقت نماز را با وضو یا غسل جبیره ای بجا آورد.

        لزوم تیمم با وضو یا غسل جبیره ای برای کسی که مژه گان خود را بهم چسبانده است
        342 - اگر انسان برای مرضی که در چشم اوست موی چشم خود را بچسباند، باید وضو و غسل را جبیره ای انجام دهد، و احتیاط آن است که تیمم هم بنماید.

        وظیفه کسی که با غسل جبیره و تیمم نماز بخواند و بعد از نماز جدثی از او سر زند
        718 - کسی که احتیاطا باید غسل جبیره ای و تیمم نماید، مثلا جراحتی در پشت او است ، اگر بعد از غسل و تیمم نماز بخواند و بعداز نماز حدث اصغری از اوسر زند، مثلا بول کند برای نمازهای بعد باید وضو بگیرد.

28-غسل جمعه
        استحباب بجا آوردن غسل جمعه نزدیک ظهر جمعه
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب غسل جمعه و امتداد وقت آن از اذان صبح تا ظهر
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب قضا غسل جمعه از صبح تا غروب
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب قضا غسل جمعه در روز پنجشنبه یا شب جمعه اگر بترسد روز جمعه آب پیدا نکند
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        بجا آوردن غسل جمعه بدون نیت ادا و قضا اگر تا ظهر جمعه انجام نداده باشد
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        دعائی که در وقت غسل جمعه استحباب دارد
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

29-غسل جنابت
        کفایت قصد قربت در غسل جنابت بدون تعیین وجوب یا استحباب آن
        358 - لازم نیست در وقت غسل نیت کند که غسل واجب یا مستحب می کنم و اگر فقطبه قصد قربت یعنی برای انجام فرمان خداوند عالم غسل کند، کافی است .

        لازم نبودن وضو برای نماز بعد از غسل جنابت
        391 - کسی که غسل جنابت کرده ، نباید برای نماز وضو بگیرد، ولی باغسلهای دیگر نمی شود نماز خواند و باید وضو هم گرفت .

        مشابهت غسل مس میت با غسل جنابت
        530 - غسل مس میت را باید مثل غسل جنابت انجام دهند. ولی کسی که غسل مس میت کرده ، اگر بخواهد نماز بخواند، باید وضو هم بگیرد.

        مشابهت غسل میت با غسل جنابت
        565 - غسل میت مثل غسل جنابت است و احتیاط واجب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است ، میت را غسل ارتماسی ندهند. و احتیاط مستحب آن است که درغسل ترتیبی هر یک از سه قسمت بدن را در آب فرو نبرند بلکه آب را روی آن بریزند.

        کفایت غسل میت از غسل حیض یا جنابتی که بر عهده میت بوده است
        566 - کسی را که در حال حیض یا در حال جنابت مرده ، لازم نیست غسل حیض یا غسل جنابت بدهند، بلکه همان غسل میت برای او کافی است .

        لازم نبودن وضو اگر بدل از غسل جنابت تیمم کرده باشد
        720 - چیزهایی که وضو را باطل می کند، تیمم بدل از وضو را هم باطل می کند. وچیزهایی که غسل را باطل می نماید، تیمم بدل از غسل را هم باطل می نماید.

30-غسل حيض
        ترجیح تقدیم وضو بر غسل حیض برای انجام نماز بعد از پاکی
        466 - بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم بجا آورده شود، غسل کند. و دستور آن مثل غسل جنابت است . ولی برای نماز باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد،و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است .

        لزوم انجام غسل حیض و وضو برای انجام نماز بعد از پاکی
        466 - بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم بجا آورده شود، غسل کند. و دستور آن مثل غسل جنابت است . ولی برای نماز باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد،و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است .

        مشابهت غسل حیض با غسل جنابت
        466 - بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم بجا آورده شود، غسل کند. و دستور آن مثل غسل جنابت است . ولی برای نماز باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد،و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است .

        استحباب ترک آمیزش پیش از غسل حیض
        467 - بعد از آن که زن از خون حیض ، پاک شد، اگر چه غسل نکرده باشد، طلاق اوصحیح است ، و شوهرش هم می تواند با او جماع کند. ولی احتیاط مستحب آن است که پیش از غسل از جماع با او خودداری کند. اما کارهای دیگری که در وقت حیض بر او حرام بوده مانند توقف در مسجد و مس خط قرآن ، تا غسل نکند بر او حلال نمی شود.

        کفایت غسل میت از غسل حیض یا جنابتی که بر عده میت بوده است
        566 - کسی را که در حال حیض یا در حال جنابت مرده ، لازم نیست غسل حیض یا غسل جنابت بدهند، بلکه همان غسل میت برای او کافی است .

31-غسل در آخر وقت
        صحت غسل در صورتیکه به خیال اینکه به اندازه عسل و نماز وقت دارد غسل کرده و بعد بفهمد به اندازه غسل وقت نداشته است
        387 - هرگاه به خیال این که به اندازه غسل و نماز وقت دارد برای نماز غسل کند، اگر چه بعد از غسل بفهمد که به اندازه غسل وقت نداشته ، غسل او صحیح است .

32-غسل در استحاضه
        لزوم عسل بعد از آنکه مستحاضه کثیره و متوسطه به کلی پاک شود
        412 - مستحاضه کثیره و متوسطه وقتی به کلی از خون پاک شد باید غسل کند.ولی اگر بداند از وقتی که برای نماز پیش ، مشغول غسل شده دیگر خون نیامده لازم نیست دوباره غسل نماید.

33-غسل در تنگناى وقت
        لزوم غسل ارتماسی اگر در تنگی وقت برای غسل ارتماسی وقت کافی باشد
        370 - اگر برای غسل ترتیبی وقت ندارد و برای ارتماسی وقت دارد باید غسل ارتماسی کند.

34-غسل در حال احرام
        صحت غسل اگر روزه دار یا محرم از روی فراموشی غسل ارتماسی انجام دهد
        371 - کسی که روزه واجب گرفته یا برای حج یا عمره احرام بسته ، نمی تواندغسل ارتماسی کند. ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی کند، صحیح است .

        ممنوع بودن غسل ارتماسی برای روزه دار و محرم
        371 - کسی که روزه واجب گرفته یا برای حج یا عمره احرام بسته ، نمی تواندغسل ارتماسی کند. ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی کند، صحیح است .

        زرد و سرد و بدون فشار و سوزش بدن خون استحاضه در اغلب موارد
        392 - یکی از خونهایی که از زن خارج می شود، خون استحاضه است . و زن را در موقع دیدن خون استحاضه ، مستحاضه می گویند. خون استحاضه در بیشتر اوقات زرد رنگ وسرد است و بدون فشار و سوزش بیرون میاید و غلیظ هم نیست ، ولی ممکن است گاهی سیاه یا سرخ و گرم و غلیظ باشد و با فشار و سوزش بیرون آید.

35-غسل در حال روزه
        صحت غسل اگر روزه دار یا محرم از روی فراموشی غسل ارتماسی انجام دهد
        371 - کسی که روزه واجب گرفته یا برای حج یا عمره احرام بسته ، نمی تواندغسل ارتماسی کند. ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی کند، صحیح است .

        ممنوع بودن غسل ارتماسی برای روزه دار و محرم
        371 - کسی که روزه واجب گرفته یا برای حج یا عمره احرام بسته ، نمی تواندغسل ارتماسی کند. ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی کند، صحیح است .

36-غسل روزه دار
        حکم روزه کسی که برای غسل عمدا سر را در آب فرو برد
        1617 - اگر بداند که روزه است و عمدا برای غسل سر را در آب فرو برد،چنانچه روزه او روزه واجبی باشد که مثل روزه کفاره وقت معینی ندارد، غسل صحیح و روزه باطل می باشد. ولی اگر واجب معین باشد، اگر به فرو بردن سر در آب قصد غسل کند، روزه او باطل است و بنابر احتیاط واجب غسل او هم باطل است ،مگر آن که در زیر آب یا در حال خارج شدن از آب نیت غسل کند، که در این صورت غسل او صحیح است . و اما اگر روزه ماه رمضان باشد، هم غسل و هم روزه باطل است ،مگر آن که در همان زیر آب توبه نماید و در حال خارج شدن از آب نیت غسل کند،که در این صورت غسل او صحیح است .

37-غسل زيانبار
        اگر بعد از نماز بفهمد آب برایش ضرر داشته است
        673 - کسی که می داند آب برایش ضرر ندارد، چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعدبفهمد که آب برای او ضرر داشته ، وضو و غسل او صحیح است .

38-غسل سفر
        استحباب غسل برای سفر خصوصا سفر زیارت امام حسین علیه السلام
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

39-غسل سقط
        وجوب غسل میت برای بچه سقط شده ای که چهار ماهش تمام باشد
        558 - بچه سقط شده را اگر چهار ماه یا بیشتر دارد، باید غسل بدهند، و اگر چهارماه ندارد، باید در پارچه ای بپیچند و بدون غسل دفن کنند.

        وجوب غسل میت برای بچه سقط شده ای که خلقض تمام شده باشد
        558 - بچه سقط شده را اگر چهار ماه یا بیشتر دارد، باید غسل بدهند، و اگر چهارماه ندارد، باید در پارچه ای بپیچند و بدون غسل دفن کنند.

40-غسل عيد
        استحباب غسل شب عید فطر و امتداد وقت آن از اول مغرب تا اذان صبح
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        امتداد وقت غسل روز عید فطر و قربان از اذان صبح تا ظهر
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

41-غسل غدير
        استحباب بجا آوردن غسل روز عید غدیر پیش از ظهر
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

42-غسل مستحب
        استحباب اعاده غسل مستحبی اگر کاری که وضو را باطل می کند از او سر زند
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

        جایز نبودن نماز و کاری که وضو لازم دارد با غسل مستحبی
        646 - انسان نمی تواند با غسل مستحبی کاری که مانند نماز وضو لازم دارد انجام دهد.

        کفایت یک غسل به نیت چند غسل مستحب
        647 - اگر چند غسل بر کسی مستحب باشد و به نیت همه ، یک غسل بجا آورد،کافی است .

43-غسل مولود
        استحباب غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا آمده است
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        امتداد وقت غسل مولود از وقت تولد تا دو سه روز بعد از تولد
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

44-غسل ميت
        مقدار سدر و کافور لازم برای غسل میت
        551 - سدر و کافور باید به اندازه ای زیاد نباشد که آب را مضاف کند و به اندازه ای هم کم نباشد که نگویند سدر و کافور با آب مخلوط شده است .

        لزوم استعمال هر مقدار سدر و کافور که در دسترس است اگر مقدار لازم موجود نباشد
        552 - اگر سدر و کافور به اندازه ای که لازم است پیدا نشود، بنابر احتیاطواجب باید مقداری که به آن دسترسی دارند، در آب بریزند.

        لزوم استعمال آب خالص بجای آب کافور اگر کسی در احرام عمره قبل از کوتاه کردن مو بمیرد
        553 - کسی که برای حج احرام بسته است ، اگر پیش از تمام کردن سعی بین صفا و مروه بمیرد، نباید او را با آب کافور غسل دهند و به جای آن باید باآب خالص غسلش بدهند، و همچنین اگر در احرام عمره پیش از کوتاه کردن مو،بمیرد.

        لزوم استعمال آب خالص بجای آب کافور اگر کسی قبل از تمام کردن سعی بین صفا و مروه بمیرد
        553 - کسی که برای حج احرام بسته است ، اگر پیش از تمام کردن سعی بین صفا و مروه بمیرد، نباید او را با آب کافور غسل دهند و به جای آن باید باآب خالص غسلش بدهند، و همچنین اگر در احرام عمره پیش از کوتاه کردن مو،بمیرد.

        لزوم غسل دادن میت با آب خالص به جای آب سدر و آب کافور اگر سدر و کافور پیدا نشود
        554 - اگر سدر و کافور یا یکی از اینها پیدا نشود یا استعمال آن جایز نباشد،مثل آن که غصبی باشد، باید بجای هر کدام که ممکن نیست ، میت را با آب خالص غسل بدهند.

        جایز نبودن غسل میت برای دیوانه ای که هیچیک از والدینش مسلمان نیست
        557 - غسل بچه مسلمان اگر چه از زنا باشد، واجب است . و غسل و کفن ودفن کافر و اولاد او جایز نیست . و کسی که از بچگی دیوانه بوده و به حال دیوانگی بالغ شده چنانچه پدر و مادر او یا یکی از آنان مسلمان باشند، باید اورا غسل داد و اگر هیچ کدام آنان مسلمان نباشند، غسل دادن او جایز نیست .

        جایز نبودن غسل و کفن و دفن کافر و اولاد او
        557 - غسل بچه مسلمان اگر چه از زنا باشد، واجب است . و غسل و کفن ودفن کافر و اولاد او جایز نیست . و کسی که از بچگی دیوانه بوده و به حال دیوانگی بالغ شده چنانچه پدر و مادر او یا یکی از آنان مسلمان باشند، باید اورا غسل داد و اگر هیچ کدام آنان مسلمان نباشند، غسل دادن او جایز نیست .

        وجوب غسل میت نسبت به بچه مسلمان اگرچه نامشروع باشد
        557 - غسل بچه مسلمان اگر چه از زنا باشد، واجب است . و غسل و کفن ودفن کافر و اولاد او جایز نیست . و کسی که از بچگی دیوانه بوده و به حال دیوانگی بالغ شده چنانچه پدر و مادر او یا یکی از آنان مسلمان باشند، باید اورا غسل داد و اگر هیچ کدام آنان مسلمان نباشند، غسل دادن او جایز نیست .

        وجوب غسل میت نسبت به دیوانه ای که پدر و مادر او یا یکی از آنها مسلمان باشد
        557 - غسل بچه مسلمان اگر چه از زنا باشد، واجب است . و غسل و کفن ودفن کافر و اولاد او جایز نیست . و کسی که از بچگی دیوانه بوده و به حال دیوانگی بالغ شده چنانچه پدر و مادر او یا یکی از آنان مسلمان باشند، باید اورا غسل داد و اگر هیچ کدام آنان مسلمان نباشند، غسل دادن او جایز نیست .

        وجوب غسل میت برای بچه سقط شده ای که چهار ماهش تمام باشد
        558 - بچه سقط شده را اگر چهار ماه یا بیشتر دارد، باید غسل بدهند، و اگر چهارماه ندارد، باید در پارچه ای بپیچند و بدون غسل دفن کنند.

        توصیه به برهنه کردن میت برای غسل به استثنا عورت او
        562 - اگر میت و کسی که او را غسل می دهد، هر دو مرد یا هر دو زن باشند، جایز است که غیراز عورت ، جاهای دیگر میت برهنه باشد، و همین طور اگر محرم باشند.

        فضیلت آبکشی تمام بدن میت قبل از غسل
        564 - اگر جایی از بدن میت نجس باشد، باید پیش از آنکه آنجا را غسل بدهند، آب بکشند. و احتیاط مستحب آن است که تمام بدن میت ، پیش از شروع به غسل پاک باشد.

        لزوم آبکشی جائی از بدن میت که نجس است قبل از غسل
        564 - اگر جایی از بدن میت نجس باشد، باید پیش از آنکه آنجا را غسل بدهند، آب بکشند. و احتیاط مستحب آن است که تمام بدن میت ، پیش از شروع به غسل پاک باشد.

        لزوم اجرای غسل میت به نحو ترتیبی مگر آنکه مقدور نباشد
        565 - غسل میت مثل غسل جنابت است و احتیاط واجب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است ، میت را غسل ارتماسی ندهند. و احتیاط مستحب آن است که درغسل ترتیبی هر یک از سه قسمت بدن را در آب فرو نبرند بلکه آب را روی آن بریزند.

        مشابهت غسل میت با غسل جنابت
        565 - غسل میت مثل غسل جنابت است و احتیاط واجب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است ، میت را غسل ارتماسی ندهند. و احتیاط مستحب آن است که درغسل ترتیبی هر یک از سه قسمت بدن را در آب فرو نبرند بلکه آب را روی آن بریزند.

        حرام بودن اجرت برای غسل میت و باطل بودن غسل در صورت اخذ اجرت
        567 - جایز نیست که برای غسل دادن میت مزد بگیرند، ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی غسل حرام نیست .

        کیفیت تیمم دادن میت اگر آب پیدا نشود
        569 - کسی که میت را تیمم می دهد، می تواند در صورت امکان دست میت را به زمین بزند و به صورت و پشت دستهایش بکشد. و اگر به این صورت ممکن باشد، لازم نیست به دست زنده هم او را تیمم داد، اگر چه احتیاط استحبابی جمع است .

        لزوم شکافتن قبر اگر غسل یا کفن میت درست انجام نشده باشد
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

45-غسل نشاط
        استحباب غسل برای نشاط پیدا کردن برای عبادت
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

46-غسل نفاس
        وجوب غسل برای عبادات بعد از پاک شدن از خون نفاس
        515 - وقتی زن از خون نفاس پاک شد، باید غسل کند و عبادتهای خود را بجاآورد. و اگر دوباره خون ببیند، چنانچه روزهایی که خون دیده با روزهایی که دروسط پاک بوده ، روی هم ده روز یا کمتر از ده روز باشد، تمام آن نفاس است .و اگر روزهایی که پاک بوده روزه گرفته باشد، باید قضا نماید.

47-غسل نوروز
        استحباب عسل روز عید نوروز
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

48-غسلهاى ماه رمضان
        استحباب بجا آوردن غسل شب بیست و یکم تا آخر ماه بین نماز مغرب و عشا
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب بجا آوردن غسلهای شبهای ماه رمضان مقارن غروب
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        استحباب بجا آوردن غسلی در اول شب و غسلی در آخر شب بیست و سوم ماه رمضان
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

        امتداد وقت غسلهای شبهای ماه رمضان از کمی پیش از غروب تا اذان صبح
        644 - غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است :1- غسل جمعه ، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، و بهتر است نزدیک ظهر بجاآورده شود. و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تاعصر جمعه بجا آورد. و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تاغروب قضای آن را بجا آورد. و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند،می تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امیدآنکه مطلوب خداوند عالم است بجا آورد صحیح است . و مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین ".

49-فراموشى غسل
        صحت روزه زنی که غسل حیض و نفاس را فراموش کند
        1641 - اگر زن غسل حیض یا نفاس را فراموش کند و بعد از یک روز یا چند روزیادش بیاید، روزه هایی که گرفته صحیح است .

50-كيفيت غسل
        لزوم شستن موهای کوتاهی که جزء بدن محسوب می شود و همچنین موهای بلند در غسل
        379 - در غسل باید موهای کوتاهی را که جزو بدن حساب می شود، بشوید وبنابر احتیاط شستن موهای بلند هم لازم می باشد.

51-موالات در غسل
        عدم لزوم رعایت موالات در غسل ترتیبی
        380 - تمام شرطهایی که برای صحیح بودن وضو گفته شد، مثل پاک بودن آب و غصبی نبودن آن ، در صحیح بودن غسل هم شرط است ولی در غسل لازم نیست بدن را از بالا به پایین بشوید، و نیز در غسل ترتیبی ، لازم نیست بعد از شستن هر قسمت فوراقسمت دیگر را بشوید، بلکه اگر بعد از شستن سر و گردن مقداری صبر کند و بعدطرف راست را بشوید و بعد از مدتی طرف چپ را بشوید، اشکال ندارد. ولی کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند، اگر به اندازه ای که غسل کندو نماز بخواند، بول و غائط از او بیرون نمی آید، چنانچه وقت تنگ باشد، بایدهر قسمت را فورا بعد از قسمت دیگر غسل دهد و بعد از غسل هم فورا نماز بخواند. وهمچنین است حکم زن مستحاضه که بعدا گفته می شود.

52-نماز با غسل
        جایز نبودن نماز با غسل تنها مگر در مورد غسل جنابت
        391 - کسی که غسل جنابت کرده ، نباید برای نماز وضو بگیرد، ولی باغسلهای دیگر نمی شود نماز خواند و باید وضو هم گرفت .

53-نيت غسل
        کفایت قصد قربت در غسل جنابت بدون تعیین وجوب یا استحباب آن
        358 - لازم نیست در وقت غسل نیت کند که غسل واجب یا مستحب می کنم و اگر فقطبه قصد قربت یعنی برای انجام فرمان خداوند عالم غسل کند، کافی است .

        صحت غسل به قصد غسل واجب اگر چه بعد معلوم شود قبل از وقت انجام گرفته است
        359 - اگر یقین کند وقت نماز شده و نیت غسل واجب کند بعد معلوم شود که پیش از وقت غسل کرده ، غسل او صحیح است .

54-نيت غسل ميت
        لزوم تجدید نیت هنگام غسل دوم و سوم
        556 - کسی که میت را غسل می دهد، باید قصد قربت داشته باشد، یعنی غسل را برای انجام فرمان خداوند عالم بجا آورد. و اگر به همین نیت تا آخر غسل سوم باقی باشد، کافی است و تجدید لازم نیست .

        لزوم غسل دادن میت با قصد قربت
        556 - کسی که میت را غسل می دهد، باید قصد قربت داشته باشد، یعنی غسل را برای انجام فرمان خداوند عالم بجا آورد. و اگر به همین نیت تا آخر غسل سوم باقی باشد، کافی است و تجدید لازم نیست .

55-وجوب غسل
        وجوب غسل برای عبادت اگر قبل از ده روز پاک شود
        505 - اگر زن پیش از ده روز پاک شود و بداند که در باطن خون نیست ، باید برای عبادتهای خود غسل کند، اگر چه گمان داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روزدوباره خون می بیند. ولی اگر یقین داشته باشد که پیش از تمام شدن ده روز دوباره خون می بیند، نباید غسل کند و نمی تواند نماز بخواند، و باید به احکام حائض رفتار نماید.

56-وضوء بعد از غسل
        کافی نبودن غسل مس میت برای نماز و لزوم انضمام وضو
        530 - غسل مس میت را باید مثل غسل جنابت انجام دهند. ولی کسی که غسل مس میت کرده ، اگر بخواهد نماز بخواند، باید وضو هم بگیرد.

57-غسل مس ميت
        واجب نبودن غسل مس میت در صورت تماس با حیوان مرده
        521 - اگر کسی بدن انسان مرده ای را که سرد شده و غسلش نداده اند مس کند، یعنی جایی از بدن خود را به آن برساند، باید غسل مس میت نماید، چه در خواب مس کندچه در بیداری ، با اختیار مس کند یا بی اختیار. حتی اگر ناخن و استخوان او به ناخن و استخوان میت برسد، باید غسل کند. ولی اگر حیوان مرده ای را مس کند، غسل بر او واجب نیست .

        وجوب غسل مس میت در صورت تماس با بدن انسان مرده ای که غسلش نداده اند
        521 - اگر کسی بدن انسان مرده ای را که سرد شده و غسلش نداده اند مس کند، یعنی جایی از بدن خود را به آن برساند، باید غسل مس میت نماید، چه در خواب مس کندچه در بیداری ، با اختیار مس کند یا بی اختیار. حتی اگر ناخن و استخوان او به ناخن و استخوان میت برسد، باید غسل کند. ولی اگر حیوان مرده ای را مس کند، غسل بر او واجب نیست .

        واجب نبودن غسل مس میت اگر قبل از سر شدن کامل بدن مرده تماس صورت گیرد
        522 - برای مس مرده ای که تمام بدن او سرد نشده ، غسل واجب نیست ، اگر چه جایی را که سرد شده مس نماید.

        لزوم غسل مس میت هر چند نماس از طریف موی خود یا موی مرده باشد
        523 - اگر موی خود را به بدن میت برساند، یا بدن خود را به موی میت ، یا موی خود را به موی میت برساند، غسل واجب نیست .

        ترجیح عسل مس میت برای بچه سقط شده ای که از چهار ماه کمتر دارد
        524 - برای مس بچه مرده ، حتی بچه سقط شده ای که چهار ماه او تمام شده کسل میت واجب است ، بلکه بهتر است برای مس بچه سقط شده ای که از چهار ماه کمتر دارد غسل کرد. بنابر این اگر بچه چهار ماهه ای مرده به دنیا بیاید، مادراو باید غسل مس میت کند، بلکه اگر از چهار ماه کمتر هم داشته باشد بهتراست مادر او غسل نماید.

        لزوم غسل مس میت بر فرزندی که بعد از مردن مادر به دنیا می آید
        525 - بچه ای که بعد از مردن مادر به دنیا می آید، وقتی بالغ شد، واجب است غسل مس میت کند.

        واجب نبودن غسل مس میت بعد از اتمام کامل هر 3 غسل میت
        526 - اگر انسان میتی را که سه غسل او کاملا تمام شده مس نماید، غسل بر او واجب نمی شود. ولی اگر پیش از آنکه غسل سوم تمام شود جایی از بدن او را مس کند، اگرچه غسل سوم آن جا تمام شده باشد باید غسل مس میت نماید.

        وجوب غسل مس میت بر دیوانه و بچه نابالغ بعد از عاقل شدن و بلوغ
        527 - اگر دیوانه یا بچه نابالغی میت را مس کند، بعد از آنکه آن دیوانه عاقل یا بچه بالغ شد، باید غسل مس میت نماید.

        لزوم غسل مس میت در صورت تماس با عضو جدا شده از انسان زنده اگر استخوان داشته باشد
        528 - اگر از بدن زنده قسمتی که دارای استخوان است جدا شود و پیش از آنکه قسمت جدا شده را غسل دهند، انسان آن را مس نماید، باید غسل مس میت کند. ولی اگر قسمتی که جدا شده ، استخوان نداشته باشد، برای مس آن غسل واجب نیست . و از بدن مرده ای که غلسش نداده اند اگر چیزی جدا شود که در حال اتصال مس آن موجب غسل می شد، بعد از انفصال نیز مس آن موجب غسل است .

        واجب نبودن غسل مس میت در صورت تماس با استخوان و دندانی که از زنده جدا شده
        529 - برای مس استخوان و دندانی که از مرده جدا شده باشد و آن را غسل نداده اند، باید غسل کرد، ولی برای مس استخوان و دندانی که از زنده جدا شده وگوشت ندارد، غسل واجب نیست .

        مشابهت غسل مس میت با غسل جنابت
        530 - غسل مس میت را باید مثل غسل جنابت انجام دهند. ولی کسی که غسل مس میت کرده ، اگر بخواهد نماز بخواند، باید وضو هم بگیرد.

        کافی نبودن غسل مس میت برای نماز و لزوم انضمام وضو
        530 - غسل مس میت را باید مثل غسل جنابت انجام دهند. ولی کسی که غسل مس میت کرده ، اگر بخواهد نماز بخواند، باید وضو هم بگیرد.

        کافی بودن یک غسل برای چند بار تماس با میت
        531 - اگر چند میت را مس کند یا یک میت را چند بار مس نماید، یک غسل کافی است .

        جواز آمیزش قبل از غسل مس میت
        532 - برای کسی که بعداز مس میت غسل نکرده است ، توقف در مسجد و جماع و خواندن سوره هایی که سجده واجب دارد، مانعی ندارد. ولی برای نماز و مانندآن باید غسل کند و وضو بگیرد.

        جواز توقف در مسجد برای کسی که باید غسل مس میت بجا آورد
        532 - برای کسی که بعداز مس میت غسل نکرده است ، توقف در مسجد و جماع و خواندن سوره هایی که سجده واجب دارد، مانعی ندارد. ولی برای نماز و مانندآن باید غسل کند و وضو بگیرد.

        جواز خواندن آیه هائی که سجده واجب دارد برای کسی که باید غسل مس میت بنماید
        532 - برای کسی که بعداز مس میت غسل نکرده است ، توقف در مسجد و جماع و خواندن سوره هایی که سجده واجب دارد، مانعی ندارد. ولی برای نماز و مانندآن باید غسل کند و وضو بگیرد.