فصل یازدهم - زیارت جامعه
مقام اول -زیارات جامعه
زیارت اول - زیارت جامعه صغیره
زيارات جامعه اي كه هر امامي را به آن زيارت مي توان نمود بسيار است و ما به ذكر چند زيارت از آنها اكتفا مي نماييم.
شيخ صدوق در كتاب من لا يحضره الفقيه روايت نموده كه از حضرت امام رضا عليه السلام سؤال كردند در باب آمدن به نزد قبر امام موسي عليه السلام فرمودند كه نماز بگزاريد در مسجدهايي كه در اطراف قبر آن حضرت است و مجزي است در همه مواضع يعني در زيارت هر يك از ائمه عليهم السلام يا مطلق مزارهاي شريفه مقدسه مانند مراقد انبيا و ساير اوصيا عليهم السلام كما هو الظاهر اينكه بگويي :
اَلسَّلامُ عَلي اَوْلِيآءِ اللَّهِ وَاَصْفِيآئِه، اَلسَّلامُ عَلي اُمَنآءِ اللَّهِ
سلام بر بندگان مقرب خدا و بر برگزیدگانش سلام بر آنانکه امین خدا
وَاَحِبَّآئِهِ، اَلسَّلامُ عَلي اَنْصارِ اللَّهِ وَخُلَفآئِهِ، اَلسَّلامُ عَلي مَحآلِّ مَعْرِفَةِ
و دوستان اویند سلام بر یاران خدا و جانشینانش سلام بر جایگاههای معرفت
اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلي مَساكِنِ ذِكْرِ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلي مُظْهِري اَمْرِ اللَّهِ وَنَهْيِهِ،
خدا سلام بر مسکنهای ذکر خدا سلام بر آشکار سازندگان امر و نهی خدا
اَلسَّلامُ عَلَي الدُّعاةِ اِلَي اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَي الْمُسْتَقِرّينَ في مَرْضاتِ
سلام بر خوانندگان (مردم) بسوی خدا سلام بر استقرار یافتگان در خوشنودیهای
اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَي الْمُخْلِصينَ في طاعَةِ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَي الْأَدِلاَّءِ عَلَي
خدا سلام بر مخلصان در فرمانبرداری خدا سلام بر راهنمایان بسوی
اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَي الَّذينَ مَنْ والاهُمْ فَقَدْ والَي اللَّهَ، وَمَنْ عاداهُمْ فَقَدْ
خدا سلام بر آن بزرگوارانی که هر که دوستشان دارد خدای را دوست داشته و هر که دشمنشان دارد
عادَي اللَّهَ، وَمَنْ عَرَفَهُمْ فَقَدْ عَرَفَ اللَّهَ، وَمَنْ جَهِلَهُمْ فَقَدْ جَهِلَ اللَّهَ،
خدای را دشمن داشته و هر که آنان را بشناسد خدای را شناخته و هر که نشناسدشان خدای را نشناخته
وَمَنِ اعْتَصَمَ بِهِمْ فَقَدِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ، وَمَنْ تَخَلّي مِنْهُمْ فَقَدْ تَخَلّي مِنَ
و هر که بدانان چنگ زند به خدا چنگ زده و هر که آنان را رها کند خدای عزوجل را رها
اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَاُشْهِدُ اللَّهَ اَنّي سِلْمٌ لِمَنْ سالَمْتُمْ، وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبْتُمْ
کرده است و خدای را گواه گیرم که من تسلیمم برای هر کس که شما تسلیم اوئید در جنگم با هر که شما در جنگید
مُؤْمِنٌ بِسِرِّكُمْ وَعَلانِيَتِكُمْ، مُفَوِّضٌ في ذلِكَ كُلِّهِ اِلَيْكُمْ، لَعَنَ اللَّهُ عَدُوَّ
ایمان دارم به نهان و آشکار شما و اختیار همه این کارها را به شما واگذار کنم خدا لعنت کند دشمن
آلِ مُحَمَّدٍ مِنَ الْجِنِّ وَالْأِنْسِ، وَاَبْرَءُ اِلَي اللَّهِ مِنْهُمْ، وَصَلَّي اللَّهُ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِهِ.
آل محمد را از جنّ و انس و بیزاری جویم بدرگاه خدا از ایشان و درود خدا بر محمد و آلش
و اين زيارت در كتاب كافي و تهذيب و كامل الزياره نقل شده و در همه كتب بعد از اتمام زيارت مذكور است كه اين يعني اين كلماتي كه ذكر شد مجزي است در همه زيارتها و بسيار صلوات مي فرستي بر محمد و آل محمد عليهم السلام و نام مي بري يك يك را به نامهاي ايشان و بيزاري مي جويي از دشمنان ايشان و اختيار مي نمايي هر دعايي را كه خواهي از براي خود و مؤمنين و مؤمنات
مؤلف گويد كه ظاهر آن است كه تتمه مذكوره جزء حديث بوده باشد و بر تقديري كه عبارت بعضي از محدثين باشد چون اعاظم مشايخ حديث چنين فهميده اند كه در همه زيارتها كافي است چنانچه ظاهر اول حديث بر آن دلالت دارد و در باب زيارات جامعه نقل نموده اند و الفاظ زيارت همه از صفات جامعه است كه اختصاص به بعضي ندارد بنابر اين خاطر از جامعه بودن اين زيارت جمع و خواندن آن در همه مشاهد حتي در مشاهد انبيا و اوصيا عليهم السلام چنانچه جمعي از علما در مشهد جناب يونس عليه السلام نقل كرده اند مناسب است و چون در ذيل زيارت امر به صلوات بر هر يك بخصوص وارد شده است اگر صلوات منسوبه به ابو الحسن ضراب اصفهاني را كه در آخر اعمال روز جمعه نقل كرديم بخواني بسيار مناسب است.